August 26, 2013

ჩემი სირიული მოგონებები - ნაწილი 1

ამას წინათ ჩემი დაქალის კომენტარმა ცოტა არ იყოს და შოკში ჩამაგდ': "не люблю я мусульман, они  дикие какие то".. თუმცა, რომ დავფიქრდე ჩემი მეგობრების 99.5% სწორედ ასე ფიქრობს. შეიძლება იმიტომ, რომ ერთადერთი შეხება ახლო აღმოსავლეთთან ჰქონიათ თურქეთ-ეგვიპტის სახით და ისიც უმეტეს წილად ტრადიციული ტურიზმში დასაქმებულ მომსახურე პერსონალთან (ანუ, ხალხთან ვინც დღე და ღამ ტურისტების გაყვლეფაზე მუშაობენ), ან კიდევ შთანთქავენ სხვადასხვა მედია საშუალებებით გადმოცემული ინფორმაციას...

იმ ფონზე, როცა მთელი მსოფლიო ელოდება სირიული ამბების განვითარებას, გამიჩნდა სურვილი გამეზიარებინა ჩემი პირველი მოგზაურობის მოგონებები. სულ რაღაც რამდენიმე დღეში 3 წელი გახდება ამ მოგზაურობიდან და დღემდე ვთვლი, რომ ყველაზე სწორი ნაბიჯი იყო, როცა მეგობრები სტამბულში მივატოვე და მარტოდ-მარტო, უვიზოდ და უგზო-უკვლოდ მივაშურე საზღვარს..

ცოტათი დიდი პოსტი გამომივა და ალბათ ბევრი მეგობარი არც კი წაიკითხავს, მაგრამ მაინც ვეცადე ქრონოლოგიურად დამელაგებინა ძირითადი ჰაილაიტები:

#1

ერთი ჩემი საყვარელი გამონათქვამი ამბობს: "მთავარია პირველი ნაბიჯის გადადგმა გარისკო, თორემ როცა უკვე გზას ადგახარ, უნდა გაირბინო ბოლომდეო". დაახლოებით ასე დამემართა, როცა სირიაში მარტო წასვლის გადაწყვეტილება მივიღე. სწორედ ეს გადაწყვეტილება იყო ჩემი პირველი ნაბიჯი და მერე უკვე არაფერს აღარ ჰქონდა უკვე მნიშვნელობა. სტამბულში საკონსულოში უარი მითხრეს ვიზაზე, მეორე დღეს მთელი ავტოსადგური შემოვირბინე და მე-13 ნომრის ოფისში ბოლო დარჩენილი ბილეთი ვიყიდე ალეპოს მიმართულებით. (ძველი პოსტია ამ თემაზე )
შემდექ, მთელი ღამე ვიმგზავრე სირიელ-თურქებით სავსე ავტობუსით (მარტო მე ვიყავი 'ტურისტი') და მეორე დღეს პირდაპირ საზღავრს მივადექი. საბაჟოზე პოლიციამ უფროსის კაბინეტში შემათრია და  დაკითხვა მომიწყო. მე რატომღაც არ დავიბენი, თვალები ცრემლებით ავივსე და ბოლოს ერთი სირიელი ყმაწვილის თავმდებობით ვიზაც მივიღე. (ცოტა უფრო ვრცლად აქ მიწერია)

#2
ალეპოში ჩემი სასტუმრო, იმის გამო შევარჩიე, რომ ისტორიულ ცენტრში მდებარეობდა და ციტადელთან ყველაზე ახლოს იყო. ალეპოს ძველი ქალაქი კი სხვა არაფერია თუ არა დიდი ბაზარი. თუ ოდესმე ყოფილხართ ქაიროს, ან სტამბულის ბაზარში, დაივიწყეთ! მათ არაფერი აქვთ საერთო ახლო-აღმოსავლეთის ბაზართან! ალეპოში კი ნამდვილი ახლო აღმოსავლეთური სული სტრიალებს..  ჩინური ნაგავის ნაცვლად, იქვე დახლებზე ატყავებენ ცხვარს, გვერდით ქათამს თავს აცლიან, მის გვერდით უზარმაზარი სუნელების მთებია ღმართული და იმის იქეთ კიდევ ტყავები კიდია გასაშრობად და ასე დაუსრულებლად. ქონის, სისხლის, სანებლებისა და ვინ მოსთვლის კიდევ რისი სუნი ერთად არის არეული და ისე გეჭრება ცხვირში, რომ სუნთქვა გიჭირს... თან ყურადღებით უნდა იყო, თუ დროულად ვერ მოასწარი განზე გადგომა, ვიღაცამ შეიძლება საქონლის ნაწლავებიანი ვარცლი სახეში შემოგასხას..

http://www.dar-halabia.com/ 
მე კიდევ, რომელმაც ჯერ კიდევ წინა საღამოს დავტოვე სტამბული, დილით საზღვარზე დაკითხვის შემდეგ მივიღე ვიზა, ისეთი არაქათ გამოცლილი ვარ, რომ გუგლიდან ამობეჭდილი რუკა უკურმა მიჭირავს ხელში და არ ვიცი რა მიმართულებით შევუხვიო ამ სურნელოვან ლაბირინთში. ვიღაც ბიჭი წამომეწია 'Hey, hotel is here!' მანიშნა, გავყევი და რამდენიმე მოსახვევის გავლის შემდეგ აღმოვჩნდი სასტუმროსთან..

ბარგი დავტოვე, გამოვიცვალე, ვეცადე ადამიანის სახე დამებრუნებინა, გარეთ გამოვედი ისევ იმ ქაოსურ ლაბირინთში აღმოვჩნდი. რა თქმა უნდა ფოტოაპარატი დამალული მაქვს. რამადანის ბოლო დღეა და ჰაერში ისეთი დაძაბული მუხტი ტრიალებდა, რომ თავი არ ამიწევია ისე დავადექი პირველივე ფართე გზას..  ვიღაცამ ქათმის ნაპუტებით სავსე ცხელი წყალი ზედ ფეხებთან დამიღვარა.. ფეხს ავუჩქარე... ვიღაც მხარზე მექაჩება,  ვიღაც კიდევ რაღაცას მეძახის, მე გზას ვაგრძელებ და თან მომსდევს ეს ბაზრის გუგუნი.. გვირაბის ბოლოს სინათლე გამოჩნდა და ლამის თავქუდმოგლეჯილმა გავირბინე დარჩენილი მანძილი.. მგონი მაშინ შემეშინდა ყველაზე მეტად. არა, იმიტომ არა, რომ ეს ხალხი რაიმეს დამიშავებდა, არამედ იმის შემეშინდა, ვაითუ ამოდენა გზა იმედგაცრუებისათვის გამოვიარე თქო.

#3
ბაზრიდან პირდაპირ ალეპოს ციტადელთან აღმოვჩნდი რომლის წინ სივრცეს უკვე გადახრილი მზე ანათებდა ოქროსფრად... ხალხი სეირნობდა და რამადანის დასრულებამდე საათებს ითვლიდა. ზუსტად ორი წამი დამჭირდა, რომ თვალი მომევლო მოედნისათვის. მთელს ამოდენა არეში მარტო ორი ტურისტი ბიჭი დავინახე, ერთი ქერა, მეორე აზიატი ციტადელს რომ ფოტოებს უღებდნენ.


დიდხანს არ დავფიქრებულვარ და პირდაპირ მათკენ გავიქეცი, გზად ფოტოაპარატი ამოვიღე. ერთ-ერთს მივაჩეჩე და სურათი გადამიღე თქო ვთხოვე. სურათი სულ ცალ ფეხზე მეკიდა, უბრალოდ მინდოდა ადამიანებს გამოვლაპარაკებოდი და შოკიდან გამოვსულიყავი. ინგლისელმა, მე არა, აგერ ჩემი მეგობარი იღებს კარგ სურათებსო. ბიჭმა სურათი გადამიღო, გამოველაპარაკეთ და ზუსტად 2 წუთში დავმეგობრდით. დღემდე ეს ორი ადამიანი განსაკუთრებულად მახსოვს, პირველი შოკის მერე მათთან გატარებული რამოდენიმე საათმა საშუალება მომცა აზრები დამელაგებინა, დავწყნარებულიყავი.  რომ გაიგეს, რომ სრულიად მარტო ვმოგზაურობ და თან ეს ჩემი პირველი მოგზაურობაა, ნადვილ გიჟად შემრაცხეს. მერე ტაქსი გააჩერეს და ერთმანეთს გადავეხვიეთ, წარმატებები ვუსურვეთ და დავიშალეთ.


თუმცა ჩემი პირველი დღის თავგადასავლები ამით არ დასრულებულა. როგორც კი ტაქსი დაიძრა და მიმოვიხედე, მივხვდი, რომ ძალიან მწარედ დავიკარგე, ისე რომ ისევ სათავგადასავლო ფილმში მგონია თავი. მივდივრ ბნელ, მიწურებით სავსე ძველ ქალაქში. გზად ხალხი ჩუმდება და ჩურჩულს მაყოლებს. ბოლოს, სადღაც ტუპიკში რომ მოვხვდი, მაშინ უკვე ძალიან შემეშინდა. საიდანღაც მომავალი ერთი ორმეტრიანი ბიჭი დავინახე, ჯერ დავეჭვდი, მაგრამ შემდეგ გამბედაობა მოვიკრიბე და დახმარება ვთხოვე. ამ გიგანტმა, ხელი უხმოდ ჩამკიდა და სასტუმრომდე კარგა მანძილი ასე ხელჩაკიდებულმა მატარა. როცა მადლობის გადახდა დავიწყე, რაღაც ჩაიბურტყუნა, ალბად 'რისი მადლობაო', თავი ჩუმად დამიკრა და გაქრა. 

# 4
სამი დღე ვბოდიალე ალეპოში მარტოდ-მარტო. ბოლოს ძალიან მომბეზრდა ასე ხეტიალი. ორჯერ ავედი ციტადელში, სამჯერ დავარტყი წრე ძველ ქალაქს.



ვიყავი მეჩეთში და პირველად შევიმოსე ნამდვილი მართლმორწმუნე მუსულმანივით. თუმცა ხალხის ყურადრებაც მაინც მივიქციე.

ქუჩაში უფასოდ გამიმასპინძლდნენ ფალაფელით და ამ ფაქტმა ისე გამაკვირვა, რომ დღემდე მახსოვს მისი გემო.. ქალაქის მუზეუმშიც ერთ მოხუც გიდს შევებრალე ეულად რომ დავეხეტებოდი და უფასო ექსკურსია მომიწყო მთელი 2 საათი.

ბოლოს უკვე ბაზრის ლაბირინთბშიც თავაწეული დავდიოდი, იმიტომ კი არა, რომ იქაურ ბინადრებს შევეჩვიე, არა უბრალოდ რამადანი დასრულდა, ფესტივალი დაიწყო და მთელი ბაზარი დაიკეტა-დაცარიელდა, სამაგიეროდ კი ქუჩები აივსო მოზეიმე ხალხით.


ერთადერთი რაც მაწუხებდა პატარა ბავშვები იყვნენ, რომლებმაც სხვა გასართობი ვერ იპოვეს და მე დამსდევდნენ სტვენით და შეძახილებით და სათამაშო იარაღებით ნასროლი ტყვიებით დამალურჯეს!..

პატარა ტერორისტები შევარქვი მე მათ
...
-სად მიდიხარ შემდეგ? -მეკითხება ერთი ავსტრალიელი, ბოლო დრეს შემთხვევით ერთმანეთი რომ აღმოვაჩინეთ ქალაქის ქუჩებში. ისეთი დაბნეული იყო ჩაის დასალევად  შეცდომით ალეპოურ კაცების კლუბში შემიყვანა (!!!)
-პალმირაში - ვპასუხობ მე და თან ნერვიულად ვაკვირდები გვერდით მაგიდებზე კარტის მოთამაშე და ჩილიმის ბოლში გახეულ კაცებს. ისინი კი იცოცხლე, მე დიდი ინტერესით მათვალიერებენ..
-მანდ რა ხდება?
-ყველაზე ლამაზი მზის ამოსვლაა მსოფლიოში! შენ საით მიდიხარ?
-მე დამასკოში მივდივარ და მერე ბოსრაში.
-ბოსრაში რა ხდება?
-ყველაზე დიდი  და კარგად შენახული ამფითეატრია ახლო აღმოსავლეთში!

#4
ფოტოს ვიღებდი და იქაც 'შემომიხტა' კადრში(!!)
გზა ალეპოდან პალმირამდე საინეტერესო იყო და სასიამოვნოც იქნებოდა ჩვენს ახალგაზრდა მძღოლს მთელი გზა ჩემი ჩქმეტის მცდელობაში რომ არ გაეტარებინა. ბოლოს იმდენად შევწუხდი, რომ გურულად შევუკივლე-შევუღრინე. უკან მსხდომ გერმანელ წყვილს შევებრალე და კაცმა ადგილი გამიცვალა. არა და შეხედავდი და სიმპატიური იყო ის ვიღაც მახმუდი, მეც თავით-ფეხებამდე შეფუთული ვიყავი, მაგრამ რას გაიგებ... შეიძლება სწორედ ამას გულისხმობდა ჩემი დაქალი, როცა ამბობდა ველურები არიანო..
თუმცა ბოლოს საქმე იქამდე მივიდა, რომ მეორე დღეს შემთხვევით პალმირაში ქუჩაში დამინახა და ქუჩის მეორე მხარეს გადავიდა. "შევაშინე"! (მეხერხება ზოგადად კაცების შეშინებაც)
იმ დილანდელი შთაბეჭდილებებიდან, ყველაზე მეტად ალბათ ის გრძნობა მახსოვს, რაც ევფრატის გადასვლისას მქონდა. არ ვიცი რატომ, მაგრამ იყო იქ რაღააც, განსხვავებულად ამაღელვებელი.

#5
დილით ადრე მოლას დავასწარი გაღვიძება. ბნელოდა როცა სასტუმროს პირველ სართულზე ჩავედი. მხარზე აპარატი მაქვს გადაკიდებული, ხელში მეგობრის ნათხოვარი შტატივი მიჭირავს. ფეხაკრეფით ჩავიარე კიბეები, ის იყო კარები უნდა გამეღო და გარეთ გავსულიყავი, რომ ტახზე მძინარ ბიჭს გაეღვიძა და გზა გადამიღობა.
-სად მიდიხარ?! ეხლა ღამეა! საშიშია!
-ვიცი რომ ღამეა, მაგრამ მზის ამოსვლას უნდა შევხვდე ნანგრევებში!
-გაგიჟდი?! ჯერ არ გაგიშვებ, ეხლა იქ მარტო რომ მიხვიდე, შეიძლება ვინმემ შეგაშინოს და რაიმე დაგიშავოს!
ბიჭმა ძალით დამსვა ტახტზე და ცხელი ყავაც მომიტანა.
ვწრიალებ, ვცქმუტავ, არ ვიცი როგორ დავუსხლტე... ნანგრევებში მიმეჩქარება... ვიცი, რომ მზის ამოსვლას პალმირას ნაქალაქარში უნდა შეხვდე, ამბობენ რომ ერთ-ერთი საოცარი სანახაობააო. მეჩქარება, ჩემი მასპინძელი კი თავისას არ იშლის და უაზრო კითხვებით გულს მიწყალებს: "მარტო როგორ მოგზაურობ ქალი? საიდან ხარ ასეთი გულადი? რა გინდა მარტო ნანგრევებში, ჩვენ ცხენები გვყავს და ცხენების ტური შეგიძლია საღამოს შეუერთდე..." სწრაფად მივახალე, რომ "არსებობს ასეთი ქვეყანა საქართველო, სადაც ჩემნაირი სულელი გოგონები ცხოვრობენ. რომ ცხენები ძალიან მიყვარს და არაბულ ცხენზე არ ვმჯდარვარ, მაგრამ ტურის არც დრო მაქვს და არც ფული"...
მადლობა გადავუხადე და მისი ისტერიკის მიუხედავად ქუჩაში გავიქეცი.
სიბნელეში ვერ ვიპოვე ნაქალაქარის კარიბჭე და ზედ ღობეზე გადავძვერი.
შტატივი გავშალე და ზედ ფოტოაპარატი დავამაგრე. ქარმა დაუბერა, წააქცია, შტატივი გატყდა.

ცივა!..

ლამისაა ვინანო, რომ არ დავრჩი თბილ სასტუმროში სტუმართმოყვარე არაბ მასპინძელთან და ცხელ ყავასთან..

და მერე ნელ-ნელა ცამ ფერი იცვალა...









ცოტა ხანში მზეც გამოჩნდა..


და ირგვლივ ყველაფერი ვარდისფრად აელვარდა... შემდეგ უკვე ქარის ღმუილიც აღარ მესმოდა, არც მციოდა. უბრალოდ მზე მიხაროდა, მზეს მე ვუხაროდი და გული ლამის ამოვარდნაზე მქონდა..




და ბოლოს, როგორც ფილმებშია, უეცრად მზის ფონზე კადრში მხედარი შემოიჭრა :)


თავიდან გავბრაზდი, კადრი გამიფუჭა! თუმცა შემდეგ ახალგაზრდა ახლოს მოვიდა,  გამიღიმა :  'Tea, Georgia?' იკითხა და ცხენიდან ჩამოხტა.

გამიკვირდა, ვერ ვიცანი.. კი მეთქი.. ეს ცხენი შენო და ლაგამი მომაწოდა. დავიბენი, ვერ გავიგე რა უნდოდა..
"გავიგე ცხენები გიყვარს და დრო და ფული არ გაქვს ტურისთვის, ეს შენ, შეგიძლია აქ ისეირნო !"





ზედმეტია იმის თქმა, თუ როგორი ბედნიერი ვიყავი მაშინ








































ეხლა ისიც არ ვიცი ცოცხალია თუ არა ეს ახალგაზრდა, ჰომსიდან იყო როგორც მახსოვს და ეს ქალაქი კი ლამის მიწასთან გაასწორეს :(.


#6

შემიყვარდა პალმირა. შემიყვარდა მისი ისტორიისა და ზენობიას გამო. მისი მზის და იმ თბილი ფერის გამო, სიცივეშიც რომ გათბობს. უკეთილშობილესი მასპინძლების გამო. იმ სანდომიანი მძღოლი ბედუინის გამო, ტელეფონის ნომერი მხოლოდ იმიტომ, რომ მომცა თუ რაიმე შარს გადაეყარე არ მოგერიდოს ჩემი შეწუხებაო!

შემიყვარდა კლდიდან მზის ჩასვლის ცქერაც, მაშინ როცა ციტადელი წითლად იღებება და ირგვლივ უდაბნოს სილით დაფარული ნანგრევები რაღაცნაირად ნათდება.

.
დილის 10 საათზე უნდა დაგვეტოვებინა პალმირა. ისევ მოლას დავასწარი გაღვიძება, რომ მზეს  დავმშვიდობებოდი. ამჯერად ბიჭმა გამიშვა, იცოდა აზრი არ ჰქონდა ჩემთან კამათს. თუ ვინმემ რამე გითხრას ჩვენი სახელი ახსენეო-დამიბარა.



ვდგევარ ერთ-ერთი კედლის ნანგრევზე მზის ამოსვლით ვტკბები და აპარატს ვაჩხაკუნებ როგორც შემეფერება. გვერდით ბედუინი მოგოგმანდა თავისი აქლემით და ისევ "გამიფუჭეს" კადრი...


და უცებ მესმის ნაცნობი "Hey you!' ..

როგორც აღმოჩნდა, ალეპოში შემხვედრ ავსტრალიელს ისე აღვუწერე პალმირას მზის ამოსვლა, რომელიც მე თვითონაც არ მქონდა ნანახი, რომ გზა გაიმრუდა და ეხლა იდგა ჩემს გვერდით ჩამონგრეულ კედელზე მძინარი და უცქერდა უხმოდ.


 მერე მომიტრიალდა, დიდი მადლობაო და წავიდა...

გაგრძელება იხილით აქ

July 23, 2013

ჩემი უცნობი ნაცნობები

ყველა ჩემი მეგობარი, ნაცნობი და ვისაც არ ეზარება მეკითხება, თუ როგორ ვძლებ მოგზაურობისას მარტო. ალბათ ფიქრობენ, რომ აბსოლიტურ სიჩუმეში და სიცარიელეში ვარ ხოლმე. რეალურად კი "მარტო" თითქმის არასოდეს არ ვარ.

როდესაც პირველად წავხეტიალდი მარტოდმარტო, აღმოვაჩინე ჩემთვის ყველაზე საინტერესო რამ: ამ დროს გზად გვხდება იმდენი უამრავი უცნაური, შენგან განსხვავებული, ან პირიქით შენი მსგავსი ადამიანი, რომ ეს რაღაცნაირად გზრდის. ამავე დროს არ გჭირდება ითამაშო ვინმე, ან რამე, ის ხარ რაც ხარ. ზოგი შენ გაოცებს თავისი თავგადასავლებით, ზოგს კიდევ შენ აოცებ. თუ მოგწონს ადამიანის კომპანია, შეიძლება იხეტიალო მასთან ერთად ერთი დღეც და მეტიც. ბევრჯერ საკუთარი მარშუტი შემიცვლია საინტერესო მეგზურების გამო, ბევრჯერ კი მათ შეუცვლიათ თავიანთი და თქვენ წარმოიდგინეთ ბევრჯერ სულ სხვა ქვეყანაში, სხვა მოგზაურობის დროსაც კი მოგვიხერხებია ერთმანეთის ნახვა. თუ არ მოგწონს თანამგზავრი, ეტყვი კარგად იყავიო და იშლებით მშვიდობიანად. ცხოვრება გაცილებით მარტივია იქ, ეს აქ არის, რომ მას ვართულებთ უამრავი ფსევდო წინაპირობებითა და მოგონილი შეზღუდვებით.

თუმცა, პირველი აფრიკული მოგზაურობის შემდეგ რაღაცნაირი გრძნობა დამრჩა. უფრო სწორედ, როცა წინათ თავად ვცდილობდი ხოლმე კონტაქტში შესვლას, ეხლა პირიქით, რატომღაც ვცდილობდი თავი შორს დამეჭირა ყველასგან, ჩემი Lonely Planet-ის წიგნიც კი არ ამიჭრელებია ელ-ფოსტისა მისამართებითა და ტელეფონის  ნომრებით, როგორც ეს ადრე ხდებოდა ხოლმე. და როცა დავფიქრდი, თუ რა მომწონდა ყველაზე მეტად იმ ადამიანებში, ვინც გზად მხვდებოდნენ, ალბათ ეს არის ის გაოცების გრძნობა, როცა მეორე ადამიანი შენ გაოცებს და ამ გაოცებით იხიბლები. ეს ადამიანები გიზიარებენ გამოცდილებას, თაგადასავლებს, ხშირად თავიანთი თავგადასავლებით, ან უბრალოდ მსოფლმხედველობით, გამბედაობით ისე გაოცებენ, რომ მათგან ამ თვისებებს 'იპარავ', ოცნებებს 'იპარავ' და ა.შ. დაუსრულებლად.

პირველად სირიაში 2010–ში ერთმა ქალმა გამაოცა, როცა მითხრა 7 თვეა რაც მსოფლიოს გარშემო ვმოგზაურობო. ის ქალი შემდეგ Facebook-ზე დამიმეგობრდა და ამ 7 თვის შემდეგ კიდევ 9 თვე იმოგზაურა, ჯამში 16 თვე გამოუვიდა (ზედმეტია ვახსენო, თუ როგორი შავი შურით ვათვალიერებდი მის ფოტოებს). მაშინ, ანუ ჩემი პირველი მოგზაურობის დროს, პირადად მე ხალხს იმით ვაკვირვებდი, თუ როგორ გავრისკე, პირველი სოლო ტრიპი სირიაში, ვიზის, ენის ცოდნისა და კონტაქტების გარეშე...

მეორედ მაროკოში გამაოცა ავსტრალიელმა ყმაწვილებმა, მათ ავსტრალიიდან დაეწყოთ მოგზაურობა, სამხრეთ აღმოსავლეთ აზია, მონღოლეთი, ევროპა მოეარათ და მე სადღაც მაროკოს სამხრეთში  მეთევზეების სოფელში, კარტის სათამაშო მაგიდასთან შემხვდნენ... მაშინ მე ხალხს ჯერ კიდევ იმით ვაოცებდი, როგორ ვმოგზაურობდი მარტო, ამჯერად მაროკოში... შემდეგ სხვა ქვეყნებში ბევრი ავსტრალიელი გადამეყარა და მივხვდი, რომ ისინი უბრალოდ იმდენად შორს არიან ყველაფრისაგან, სხვაგვარად არ შეუძლიათ. დღეს ეს სიმპატიურ ქერა-მწვანეთვალება ავსტრალიელები  აღარ მაოცებენ, მათი უბრალოდ ძალიან მშურს...

მესამედ ისევ სირიაში გამაოცა ქალმა 2011-ში, რომელიც ჩემი საყვარელი Lonely Planet–ის ფორუმზე გავიცანი. ამ ისტორიას მოვყვები: გავიჭედე ლიბანში, წესით უნდა წავსულიყავი იორდანიაში, მაგრამ თვითმფრინავის ბილეთის ყიდვა 'დამაგვიანდა'. ამ დროს ვიღაც ფორუმზე პოსტავს, რომ არის დამასკოში და იქ "სიწყნარეა". მაშინვე მივწერე, ასე და ასე ვარ, ახლო აღმოსავლეთში ვმოგზაურობ მარტო და ხვალვე ჩამოვალ დამასკოთი თუ სიწყნარეა მანდ თქო. ვთხოვე, ადგილი შეანახინე ჰოსტელს ჩემთვის თქო. თუ როგორ ჩავაღწიე დამასკომდე ვიღაც ორ არაბთან ერთად ეს უკვე ცალკე ისტორიაა და რომელიღაც პოსტში მგონი უკვე დავწერე.
სასტუმროს რომ მივადექი, ძალიან გარკვევით ავუხსენი, თქვენთან ვიღაც ქალია, სახელი არ ვიცი მაგრამ იმის ოთახში დამაბინავეთ თქო.. მიხვდნენ ვისზეც ვამბობდი, 2 ქალი ტურისტის მეტი იმ დროს არავინ იყო დამასკოში. ეს ქალი მწერალია, ცოტა უცნაური, ცოტა გიჟი, მაგრამ საინტერესო ცხოვრებით იცხოვრა და ამბებს ისეთი ემოციით ყვებოდა დღემდე თვალწინ მიდგას. იმ დღემდე გარდაცვლილ ქმარს მისტიროდა, რომლის გამოც რელიაგიაც კი შეიცვალა თავის დროზე. ყოველ წელს 3-4 თვე მსოფლიოს გარშემო მოგზაურობდა, წერდა და ჩემნაირ უცნაურ ხალხთან ერთობოდა... მე თითქმის არასოდეს მისმენდა, მაგრამ უცებ ისეთ რამეს მეტყოდა, თითქოს დიდი ხნის მეგობარივით კარგად მიცნობდა.  შემდეგ მოგზაურობა ერთად გავაგრძელეთ იორდანიამდე, იქ დავიშალეთ...  გზად ისეთი ამბავი გადაგხვდა, ეგეც ცალკე ისტორიაა. ამის შემდეგ ამ ქალის გაცნობის და მასთან ერთად გადახდენილი თავგადასავლებით ვაოცებდი ზოგიერთებს...

ირანში ბევრმა ვინმემ გამაოცა, მაგრამ განსაკუთრებით მოხუცი ავსტრალიერი წყვილით მოვიხიბლე. ორივენი 70-ს გადაცდენილები იყვნენ. კაცს ანტიკვარული მოტოციკლი ყავდა და ავსტრალიიდან ბელგიაში მიდიოდა ოვერლენდით. ბელგიაში ოქტომბერში სპეციალური რალი იგეგმებოდა და იქ უნდა მივიღოთ მონაწილეობაო. ცოლს, მოტოციკლზე ჯდომა არ შეეძლო, ავტობუსით, ან მატარებლით ჩადიოდა ერთი ქალაქიდან მეორეში და იქ ელოდებოდა ქმარს... არ იცით როგორ დამთბა გულში მათ, რომ ვუსმენდი და ცოტათი შემშურდა... 

ვფიქრობ, რომ ეგვიპტეში ძალიან გამიმართლა. აქ ერთმა ძალიან გამაოცა, სხვები კი მომეწონენ. აქ მივხვდი იმასაც, რომ ადამიანები უკვე ნაკლებად მაოცებენ, მაგრამ მივხვდი, თუ რატომ მომწონს ზოგ-ზოგიერთი მათგანი. მათ ერთი საერთო აქვთ, რაგინდ განსხვავებული ეროვნების, რელიგიის ან უბრალოდ კანის ფერის მქონენი არ უნდა იყვნენ, ყველამ გადადგა ერთი დიდი დაბიჯი ცხოვრებაში. წავიდა. ერთ ერთმა ასეთმა მორიგი გულისამაჩუყებელი დაშორებისას მაჩუქა წიგნი და თან დამიბარა-"ეს წიგნი მე დამეხმარა და იმედია შენც დაგეხმარება"... თუმცა, ჩემდა და მისდა სამწუხაროდ წიგნმა ჯერ ვერ მიშველა. თუმცა ჯერ იმედი მთლად არ დამიკარგავს, ბოლო თავს არ ვკითხულობ, იმ იმედით, რომ როცა წავიკითხავ მეც ავდგები და 'წავალ'.

როდესაც ჩემი ბოლო ხეტიალისას არშემდგარი კუბის ტრიპიდან პირდაპირ აფრიკაში აღმოვჩნდი, სადაც ფეხი არ უნდა გადამედგა, ვისაც არ უნდა შევხვედრილიყავი ჩემი ისტორია 'I supposed to be in Cuba right now' მაშინვე ყველას აინტერესებდა, აოცებდა და ყურადღების ცენტრში ექცეოდა. რატომღაც ეხლა მე აღმოვჩნდი სხვებისათვის სიგიჟის, გაბედულობის და იღბლიანობის მაგალითი, მაშინ როცა მე ასეთი ადამიანების გზად გადაყრას ვიყავი მიჩვეული... და ეს არ მომეწონა. არ მომეწონა ის, რომ არ გამაოცა არავინ. არც ლამაზმა სამხრეთ აფრიკელმა ტანზანიამდე, რომ ველიკით ჩამოვიდა, არც ომის ჟურნალისტმა, არც რუსმა მოხუცმა წყვილმა- მათი უბრალოდ შემშურდა, (მეც მინდა 60 წლისამ ვიღაც ჩემნაირთან ეგრე ვიწანწალო).. ამიტომაც, მიუხედავად ყველაფრისა, თავგადასავლებისა, ფერადი ფოტოებისა, გულის სიღრმეში მაინც მცირე სიცარიელეს გრძნობა დამრჩა...

მივხვდი, რომ რაც დრო გავა, ალბათ ადამიანები უფრო ნაკლებად გამაოცებენ. ეს საწყენია, იმიტომ რომ ყველას გვჭირდება ეს 'აჰ!' გრძნობა. გჭირდება შეხვდე ამ უცნაურ და ჭრელ ადამიანებს. საჭიროა, რომ ასეთმა შენგან განსხვავებულმა, შენი გარემოსთვის შეუფერებლებმა სუფთა ჰაერი შემოიტანონ, ბევრ რამეზე შეხედულებები შეგიცვალონ, ახალი იდეები, ოცნებები ჩაგინერგონ, ან ძველი სურვლები ამოგიქექონ და მათ განსახორციელებლად გამბედაობა გიწილადონ.

რომ ვაღიარო, ჩემი და თქვენი ცხოვრება საშინლად აუტანელი იქნებოდა, მხოლოდ ერთმანეთის, ან ჩვენი მსგავსი ადამიანების გარემოცვაში, რომ გაგვეტარებინა. 

July 6, 2013

Are u f*ng kidding me?!

აი ზუსტად ეგეთი რეაქცია ჰქონდა ერთ ახალგაზრდას, როცა ქაიროში, ნაირობისკენ მიმავალ თვითმფრინავში ჩასხდომის ლოდინში ჩემი ისტორია მოვუყევი.. გასაგები მიზეზების გამო, იმ მომენტში ჩვეულებრივზე მეტად ენაწყლიანი ვიყავი და სრულიად უწყინარ კითხვებზე, 'რას საქმიანობ? ჟურნალისტი ხარ? ვისზე მუშაობ? რატომ მიდიხარ კენიაში?' ავდექი და 5 წუთში მოვუყევი, რომ ჟურნალისტი არ ვარ, რომ ჯერ კიდევ 3 დღის წინ კუბაში მივდიოდი, მაგრამ 2 დღის წინ კენიის ბილეთი ვიყიდე, 1 დღის წინ კი Lonely Planet-ის წიგნი შევიძინე ისტიკლალზე შემთხვევით დარბევას გადარჩენის წიგნების მაღაზიაში, იმ დროს როცა ტაქსიმზე მიტინგის საყურებლად მივდიოდი...  ავუხსენი, რომ ჩემი ამ 'უჩვეულო' ენაწყლიანობის მიზეზი სტრესი და ცოტათი, შიშიც იყო...
ვლაპარაკობ ჩქარა, სიცილით, ერთ ამოსუნთქვაში, პარალელურად ჩანთას ვაწვდი მებაჟეს სკანერში გასატარებლად, ქამარს ვიხსნი და თავიდან ვიკეთებ. ვხედავდი ბიჭს  სახე ეცვლებოდა, მაგრამ მე ეს ყველაზე ნაკლებად მადარდებდა იმ მომენტში. საბოლოოდ მაშინ 'გაგიჟდა, როცა ჩემი პროფესია ვუთხარი, თავისი აპარატურით გატენილი ჩანთები იატაკზე დაყარა და გაბრაზებულმა მითხრა, რაებს მატყუებ, გამოტყდი ვისზე მუშაობო... ჩვენი საუბარი იმით დამთავრა, რომ ჩასხდომამდე უკვე სამსახური შემომთავაზა თავის გუნდში, რომელიც კონგოში მიდიოდა აჯანყებულების ჩასაწერად. მე შენნაირი ღბლიანი არ ვარ და ცოტათი შენი იღბალი მიწილადე, სწორედ ეხლა ძალზედ მჭირდებაო... 

სიმართლე რომ ვაღიარო, ზოგადად არ ვთვლიდი არასდროს რომ გიჟი ვარ, ან სულელი, ანუ თუნდაც იღბლიანი . უბრალოდ, როცა რამე გინდა და ცხვირ წინ ერთ კარს გიკეტავენ, მაშინ კეთილი უნდა ინებო და მეორე გამოაღო, თუ არა და წუწუნის უფლებაც არ გექნება მომავალში.  

ყურებს არ ვუჯერებდი, პრინციპში არც თვალებს, როდესაც მითხრეს, 'უკაცრავად, მაგრამ კუბაში ვერ გაგიშვებთ'... პანიკა რა თქმა უნდა მქონდა, მთელი 5 წუთი. სწორედ ამ პანიკის დროს მებაჟეს მობილური გამოვტაცე ხელიდან და მეგობარს დავურეკე, მგონი შარში გავები და ყოველი შემთხვევისათვის ფული ჩამირიცხე მეთქი.  მებაჟეს თვალები გაუფართოვდა, მაგრამ არაფერი არ მითხრა კიდევ კარგი...

ჰოდა, ჩემი მოგზაურობის მანძილზე და შემდეგაც, ბევრს ვფიქრობდი იმ ჩემი ახალი მეგობრის სიტყვებზე, 'You are very lucky girl!' და ეხლა უკვე ვაღიარებ მართლა 'იღბლიანა' ვარ. ყოველ შემთხვევაში, რამოდენიმე საკითხში ნამდვილად გამიმართლა, ვეცადე ცოტა დამელაგებინა:


გამიმართლა, რომ როდესაც კუბაში არ გამიშვეს, პანიკა დიდხანს არ გამიგრძელდა,  რამოდენიმე წუთში დავწყნარდი, აეროპორტიდან გამოვედი, ზურგჩანთა ჰოსტელში დავაგდე, გვერდით ინტერნეტ-კაფეში შევედი, გავშალე უვიზო ქვეყნების სია და ახალი ვარიანტის შერჩევა დავიწყე და გამიმართლა, რომ ვიპოვე;
გამიმართლა, რომ იმ აეროპორტში იმ ბიჭს შევხვდი და ბევრი სასარგებლო რჩევა მომცა, მათ შორის ზანზიბარში წასვლის იდეაც მომაწოდა;
გამიმართლა, რომ დაჟინებული თხოვნის მიუხედავად კონგოში არ გავყევი აჯანყებულებთან;
გამიმართლა, რომ ადამიანებთან მიმართებაში მე-6 გრძნობა, თუ ინტუიცია მაქვს, რომელსაც ჯერ არასდროს მოვუტყუებივარ და მოგზაურობებში ხშირად გადავურჩენივარ ხიფათებს, ზოგჯერ დიდს;
გამიმართლა, რომ სწორედ იმიტომ ავირჩიე საფარის კომპანია, რომ სეილსმენი ჯოშუა მომეწონა ერთი შეხედვით. არა და ნორმალური ადამიანი 1 წლით ადრე გეგმავს და აკეთებს რესერჩს საფარიზე. მე კიდევ, ნაირობიში ჩაფრენის შემდეგ პირველივე დილით ცენტრალურ ქუჩაზე პირველივე ოფისში შევვარდი, რომლის ლოგოც მომეწონა და ჩემი ისტორია უკვე მეორედ მოვუყევი იქაურ გაყიდვების მენეჯერს და შემდეგ 5 წუთი ველოდე სანამ ეს უკანასკნელი კისკის დაასრულებდა; 
გამიმართლა, რომ სწორედ ისეთი პროგრამა შემომთავაზა, როგორიც მინდოდა, როცა მინდოდა და რა ფასშიც მაწყობდა (ნუ, ცოტა ვევაჭრე);
ზანზიბარისკენ მიმავალს ჩამეძინა თვითმფრინავში (დილის 7 საათი იყო). გამიმართლა, რომ სწორედ იმ მომენტში გამეღვიძა როცა კილიმანჯაროს თავზე მივფრინავდით; 
უკან მომავალსაც გამიმართლა, უფრო ლამაზი კილიმანჯარო ვიხილე ღრუბლებში გახვეული;
გამიმართლა, რომ უმეტესი თანამგზავრები კარგი შემხვდნენ, ისეთები ტვინს რომ არ გიბურღავენ და არ გძაბავენ და შენს სივრცეში არ იჭრებიან. ვთვლი რომ 'ცუდ' თანამგზავრებშიც გამიმართლა, რადგანაც ახალი კულტურული განსხვავებები დავიჭირე და ეს კარგია;
გამიმართლა, მეგობრებში, ახლად გაცნობილებში, მაგრამ უფრო მეტად ძველებში. იმათში ვისაც დილის 5 საათზე გააღვიძებ და ისიც დაგეხმარება, იმათში ვინს საელჩოს ააწიოკებს, ან თუნდაც იმათში ვინც უბრალო მოკითხვით, რაღაცნაირად 'გამაგრებს';
გამიმართლა, რომ ვნახე ლომი. არა იმიტომ, რომ ცხოველი ვნახე, არამედ იმ შეგრძნების გამო, რაც მაშინ მქონდა, ასეთი 'გაჟრიალებებისათვის' ნამდვილად ღირს ცხოვრება;
ნამდვილად ვთვლი, რომ გამიმართლა, ყველა 'არ გამართლებაში', რადგანაც ყველაფერი იყო ახალი, შესაბამისად დავიწყე ფიქრი და მსჯელობა ახალ თემებზე და ეს ყოველთვის კარგია. იმედია ჭკუაც ვისწავლე ცოტა;
მოკლედ, გამიმართლა იმაში, რომ კუბაში ვერ წავედი. გამიმართლა, რომ აფრიკაში მოხვდი სწორედ ეხლა, სწორედ ასე დაუგეგმავად და მოუმზადებლად. გამიმართლა, რომ ერთ დღეს ვგეგმავდი მეორე დღეს სად წავსულიყავი და როგორ და ამ ყველაფრის შემდეგ მაინც მთელი დვბრუნდი;
თუმცა, შეიძლება ეს ყველაფერი გამართლება კი არა უკვე გამოცდილებაა. როცა წამოსვლის წინ იმ სეილსმენს ვუყვებოდი ისეტორიებს რაც ბოლო 16 დღის განმავლობაში გადამხდა,ბევრი იკისკისა, ბევრი მეხუმრა, მაგრამ ბოლოს დაამატა 'you know how to survive!' და მე ეს დასკვა ძალიან გამიხარდა. უფრო მეტადაც კი..



April 27, 2013

რატომ არ ხარ ბედნიერი?!

ერთხელ ერთი შემთხვევით გადამეყარა ერთ ქვეყანაში. ცოტა ხანის ერთად სიარულის შემდეგ მკითხა, "როგორ შეგიძლია გამუდმებით ასეთი ბედნიერი იყო. შენი მშურსო"... მაშინ ვუთხარი, რომ სახლში სულაც არ ვარ ბედნიერი. არაფერი უთქვამს, თვეების შემდეგ დედამიწის მეორე მხარედან წერილი მომწერა: "I was really shocked when you told me that you were not really as happy as i saw you ... ბევრი ბლა ბლა..  but I know if you are not happy in something, you must change it. it is not who you are.. " 
როგორც ყოველთვის მემართება, მაშინ ამ წერილს ყურადღება არც მივაქციე, მაგრამ მერე, როცა ჩემდა მოულოდნელად კვლავ შევხვდი ამ უცნაურ ადამიანს, გამახსენდა მისი სიტყვები, უფრო სწორად მისმა ისტორიებმა საკუთარ თავზე გამახსენეს და გადამაკითხეს ყველა წერილი ხელახლა...
საერთოდ, ადამიანებს ხშირად გვიჭირს ხოლმე კითხვებზე პასუხების პოვნა, მაშინაც კი თუ ეს პასუხები ცხვირწინ გვაქვს. ჰოდა მეც დავფიქრდი, რეალურად რა მხდის ბედნიერს? უბედურს? როდის ვარ მართლა ბედნიერი და როდის უბრალოდ ვიღიმები? ჩემმა მეგობარმაც ერთხელ მითხრა: "როცა შენს სურათებს ვუყურებ როცა სხვაგან  ხარ, გეტყობა რომ ბედნიერი ხარ, აქ ასეთი სახე არ გაქვს"...
გადავწყვიტე დამეჯერებინა მეგობრისთვის და მეცადა მეპოვნა პასუხები... ამ დროს გამახსენდა რაზე ვოცნებობდი ბავშვობიდან. გამახსენდა, თუ რატომ წავიწერე მაინცდამაინც ეს სიტყვა მხარზე. ის, რომ გზიდან გზაზე გადასვლა ყოველთვის მახარებს, სახლში დაბრუნება კი ყოველთვის ცუდ ხასიათზე მაყენებს. ის რომ, დღემდე არ მიყიდია მანქანა და არ ამიღია იპოთეკური სესხი, იმიტომ რომ ქვეცნობიერად ყოველთვის აქედან გაქცევაზე ვფიქრობ. ისიც გამახსენდა, რომ  ყველაზე კარგად მომავალზე მაშინ მეფიქრება როცა აქედან შორს ვარ, როცა აქ ვარ ისე ვიძირები უაზრო ყოველდღიურობაში, რომ რეალურ მნიშვნელოვან საკითხებზე საფიქრელი დრო არ მაქვს. 
მივხვდი იმასაც, როცა აქ ვარ პრიორიტეტებიც მეცვლება. უფრო მოკლევადიან საკითხებზე ვხვდები ორიენტირებული. აქ კითხვებია, რომელ ბარში დავსხდეთ შარდენზე, წითელი ფეხსაცმელი ვიყიდო კიდევ ერთი, თუ შავი კაბა? ჯანდაბა! რეალურად მე ხომ ეს არც ვარ! თუმცა თავად ვიზრუნე ამ სახის შექმნაზე... აქ წიგნის კითხვის დროც არ მაქვს, იმიტომ რომ მორიგი იდიოტური სერიალის სერია გამოდის, ან FB -ზე იდიუტორი სტატუსების დალაიკებით ვარ გართული და სხვისი ვითომ "ჟიზნენნი" ციტატების კოპირებით. ნერვებს ვიშლი ისეთ თემებზე სამსახურში, ან მის გარეთ, რომელიც მართლა სასაცილიოა მაკრო მასშტაბით. და ეს არის ყოველდღიურობა. დღე გადის ისე, რომ რეალურად ღირებულს არაფერს არ ვაკეთებ. აქ ადამიანი უბრალოდ ცდილობ სხვას აყვე და ბოლოს ყველაფერი ლიფტში გადაღებული ფოტოთი სრულდება..
თითქოს ახალი არაფერი აღმომიჩენია, თუმცა როცა ეს ყველაფერი ერთ მწკრივში დავალაგე, მივხვდი, რომ თუ ასე გავაგრელე ვერასოდეს ვიქნები ბედნიერი. კიდევ ბევრი წელი გავა, წელიწადში 2-ჯერ გავალ შვებულებაში და იმ 1 თვის განმავლობაში ვიქნები ბედნიერი, დანარჩენი 11 თვე კი, ისევ ასე ვივლი შიგნიდან დაგრუზული, გარედან გაღიმებული. ან კიდევ, იქნებ დროა ამ სურათზე წაწერილ მოტივატორს დავუჯერო??


რეალურად რისთვის არის ეს ჯანდაბა ცხოვრება და ახალგაზრდობა?! რეალურად რა გამახსენდება წლების შემდეგ? ისევ ამ უაზრო თავს მოხვეულ სტრესში და პრობლემებში უნდა გავფლანგო ეს დრო? მაინცდამაინც ისევ ინტერნეტში ნაპოვნმა სურათმა უნდა შეგვახსენოს, რომ ცხოვრება საკმაოდ ხანმოკლეა და დრო კი ძვირფასი მისი ასე გასაფლანგავად?!




პ.ს. მადლობა ჩემს უცნაურ ნაცნობებს, გზად რომ მხვდებიან და ტვინს მირევენ-მილაგებენ..

March 27, 2013

Adventure without Risk is Disneyland

05.10.2011 თბილისი

ერთი მეგობარი მყავს, პესიმისტი, კირკიტა, ყველაფერში ცხვირს ყოფს და თარს პროგნოზებს აკეთებს. ყველაზე მეტად, როცა რამე განზრახვა მაქვს, მეშინია მისი პესიმისტური პროგნოზის, იმიტომ რომ როგორც წესი მართლდება...
თვითმფრინავის გაფრენამდე რამოდენიმე საათია დარჩენილი. ჩანთა ჩალაგებულია და კარებთან აყუდებულია...დედაჩემი ოთახში ბოლთას სცემს, უნდა რომ გამომკითხოს დეტალები, მაგრამ ვატყობ, რომ კითხვის დასმის ეშინია... მე პასუხის გაცემის მეშინია, მზერას ვარიდებ და ინტერნეტში ვიქექები ბოლოჯერ.
ამ დროს მეგობარი მიგზავნის ლინკს, "სირიის და ლიბანის საღვართან სამხედრო შეტაკება მოხდა"-ო იუწყებოდა BBC.
-"რა გინდა? რატომ მიგზავნი ამ ლინკს? ხომ იცი რომ ბეირუთში მივდივარ!"
პასუხი მოკლედ
-"არ წახვიდე სირიაში!"
-"რატომ უნდა წავიდე?"
-"გიჟი რომ ხარ და ჯიუტი იმიტომ!"

12.10.2011 ბეირუთი

ბალბეკში წასვლამდე, ჰოსტელის წინ მდებარე ცენტრალურ ავტოსადგურში გადავედი. სანდომიან მოხუც დისპეჩერს დახმარება ვთხოვე.
-"იცით მე იორდანიაში მივდივარ. თვითმფრინავის ბილეთი ვერ შევიძინე, დამაგვიანდა.. ამიტომაც მაინტერესებს, არის თუ არა შესაძლებელი დამასკოს გავლით რომ წავიდე ავტობუსით ამანში?"
მიყურებს თვალებგაფართოებული
-"კი, შესალებელი არის..."
-"და საშიში არ არის? აცხადებენ რომ საზღვარი ჩაკეტილია ლიბანსა და სირიას შორის...რომ შეტაკებებია.."
-"ეს დამასკოს გარეთ, თორემ დამასკოში არ არის საშიში"
დავუჯერე... ავტობუსის ბილეთი ვიყიდე... დილის 7 საათზე აქ იყავიო დამარიგა სანდომიანმა მოხუცმა (მართლა ვენდე) და ბალბეკის სანახავად წავედი..
საღამოს BBC-იმ მთელს მსოფლიოს აუწყა, რომ დამასკოს შემოგარენში შეტაკებები მოხდა...
Lonely Planet-ის ფორუმზე შევძვერი დამასკოს თემაში. იქ ერთი იუზერი იწერებოდა, რომ იმ მომენტში დამასკოში იმყოფებოდა.  მივწერე, ხვალ ვაპირებ მანდ ჩამოსვლას და რა სიტუაცია არის იქნებ მითხრა თქო. ვთხოვე სასტუმროს დასახელებაც მოეწერა.
მიპასუხა.. აღმოჩნდა ერთი უცნაური მოგზაური ქალი, იმ იაფფასიანი ჰოსტელის დასახელებაც მომწერა სადაც იმ მომენტში იმყოფებოდა, ზედ დამასკოს ცენტრში, გვერდით ქუჩაზე რომ სამინისტროებია განლაგებული, ანუ გემრიელი დასაბომბი ადგილია... იქვე მოაყოლა, მე თავს ნორმალურად ვგრძნობ და იმედია შენც შემოგიშვებენ ქვეყანაშიო...


13.10.2011 ბეირუთის ავტოსადგური

დილის 06.50-ზე  უკვე დასიპეჩეროსთან ვარ ატუზული, ზურგზე ჩანთით, მხარზე ფოტოაპარატით, ერთ ხელში ბილეთით და მეორეში Lonely Planet-ის მეგზურით.

გამოვიდა ჩემი სანდომიანი დისპეჩერი, უხერხულად გაიღიმა და "Very sorry, no bus to Damascus.." -ო მეუბნება... გავშრი, შევშფოთდი , რატომ მეთქი ვკითხე
-"არ ჩამოვიდა, ალბათ არ გამოუშვეს საზღვარზე"-მეუბნება მშვიდად..
-"აბა მე რა ვქნა?"
-"შენ არ იდარდო, აგერ ტაქსი გვყავს და იმას გაგაყოლებთ!"
დღემდე არ მესმის, როგორ ან რატომ არ შემეშინდა. კარგი მეთქი.
ჩამსვეს ტაქსში. თუ შეიძლება წარმოიდგენოთ უძველესი და დანჯღრეული მანქანა, ეს უფრო უარესი იყო. არ მეფიქრებოდა. უკან 2 არაბი ჩასკუპტა და ასე გავემართეთ სირიისკენ.
არც იმაზე მიფიქრია, რომ იმ მომენტში არავინ იცოდა სად, როგორ, რანაირად ვიყავი..

საზღვარი

არ მაქვს ვიზა. სადაც მივდივარ იმ ქვეყანაში სამოქალაქო ომია. ვარ მარტო ეჭვიანმა მესაზღვრეებმა წრე შემომარტყეს..
ახმახმა და ულვაშებიანმა მებაჟეებმა, ალმაცერად ამხედ-დამხედეს, აქ რა გინდაო, საით მიდიხარო. გავლით ვარ მეთქი, იორდანიაში მივდივარ თქო. 
-"ჟურნალისტი ხომ არ ხარ? , ტელევიზიაზე, გაზეთზე ხომ არ მუშაობ?" -ეს კითხვა მინიმუმ 10-ჯერ მაინც დამისვეს. 
ხმა გავიმტკიცე 
-"არა, ბანკში ვმუშაობ!" - ჯიუტად ვიმეორებ და ცალი ხელით მხარზე გადაკიდებულ ჩანთავს ვებღაუჭები, ისე რომ ყველა ძარღვი მებერება. ჩანთაში ჩემი Canon 7D მიდევს, მის შემხედვარეს, ვინ დაიჯერებს რომ ამ დროს, აქ ამ აპარატით უბრალო სულელი გურული ვარ...

მართლა არ მესმის, როგორ გამიმართლა მაშინ ეგრე... მართალია გამომცდელი კითხვები დამისვეს, მაგალითად რას ნახავო დამასკოში. სულ ზეპირად ჩამოვარაკრაკე ჩემი საყვარელი ადგილები. ჩემი გამომცდელი იმ უბნელი ყოფილა, რომელზეც ვთქვ ყველაზე მეტად მიყვარს მეთქი. გაიღიმა და ვიზა ჩამირტყა...


....

ეს ყველაფერი იმიტომ გამახსენდა, რომ რამოდენიმე კვირის წინ ჩემი პირადი მეილის დალაგებისას დრაფტებში გაუგზავნელი წერილი ვიპოვე. აი ისიც:

13.10.2011 დამასკო






March 22, 2013

ტკბილი მოგონებები კაპაბადოკიაზე

ერთი ჩემი მეგობარი ამჟამად მოგზაურობს თურქეთში. ვურჩიე რომ ნახოს კაბადოკია. დღეს წერილი მივიღე მისაგან, სადაც მთხოვდა მიმეწერე ჩემი რეალური აზრი ამ ადგილზე...

დავიწყე უზარმაზარი მეილის წერა, თუ რა ლამაზია იქაურობა. განსაკუთრებით როგორი შთამბეჭდავია ფერად-ფერდი კლდეები მზის ჩასვლისას, როცა მტვერი ცხრება და ირგვლივ ყველაფერი უფრო კაშკაშა და მკვეთრი ხდება... მინდოდა მიმეწერა, თუ რა ლამაზი გამოდის ფოტოები და ა.შ... მაგრამ ბოლოს მიხვდი ერთს, რეალურად გარემო კარგად, ან ცუდად გამახსოვრდება არა იმიტომ, თუ როგორი სილამაზის მატარებელია, არამედ რაიმე კონკრეტული ისტორიის გამო. შეიძლება 'გაგიმართლოს' და ასეთი ისტორია გადაგხდეს, თუ არა და საერთოდაც არ დაგამახსოვრება არაფერი (ეს ცუდ მოგონებაზე უარესია ჩემი აზრით)...

ალბათ მე გამიმართლა...

მზე გადაიხარა, მტვერი ჩაცხრა, კლდეები ვარდისფრად აელვარდა და მეც ერთ-ერთ ასეთ კლდეზე ფოტოს გადასაღებას ავბობღდი.
პოზიორობა რომ დავასრულე, მეგობარს ჩემი მაშინდელი სამოყვარულო Canon გამოვართვი და ირგვლი გაშლილი სივრცის გადაღება დავაპირე.

კი დავაპირე, მაგრამ რეალურად მხოლოდ ერთი კადრის გაჩხაკუნებაღა მოვასწარი, ის იყო მარცნივ, თუ მარჯვნივ მოტრიალებას ვაპირებდი, რომ ბაც.. ფეხი დაცურდა და აი ამ სურათზე რომ  ვზივარ, სწორედ იმ კლდიდან პირდაპირ ზურგით გადავვარდი ქვემოთ.
დღემდე მახსოვს ეს გრძნობა. რაღაც მომენტში 10-ვე თითით კლდეზე მოჭიდება ვცადე, თუმცა შედეგად მხოლოდ 10-ვეზე  ფრჩხილები და ტყავი ავიძრე და ისევ დაღმა გავაგრძელე ვარდნა უფსკრულში. ბოლოს სადღაც ქვემოთ ჩემი ზურგჩანთა პატარა ბუჩქს გამოედო და გავჩერდი.
მახსოვს ვიწექი ასე ზურგზე და მეშინოდა ხელისა და ფეხის განძრევა. მეშინოდა აღმომეჩინა, რომ რაიმე მოვიტეხე, ხმის ამოღებისაც მეშინოდა. აზრზე არც მაშინ მოვსულვარ, როდესაც თავს მეგობრები წამომადგნენ ჩემზე არანაკლებ შეშინებულები...

წამომაყენეს... ფეხზე დავდექი... გავიარე... ჩემდა გასაკვირად, არაფერი მომიტეხავს, გადაყვლეფილ თითებსა და მუხლ-იდაყვს თუ არ ჩავთვლით... მეგობრებთან არაფერი შევიმჩნიე, თუმცა მახსოვს ყბა როგორ ამიკანკალდა. კბილებს მთელი ძალით ვაწვებოდი კანკალის შესაჩერებლად და კითხვებზე არ ვპასუხობდი, არ მინდოდა შემმჩნეოდა შიში ამითი და სხვები შემეშფოთებინა...

დღეს ეს ყველაფერი უკვე მოგონებაა, მაგრამ სწორედ ამ მოგონების გამო კაბადოკია დღემდე განსაკუთრებული ადგილია ჩემთვის, არა თავისი ქრისტიანული და უნიკალური არქიტექტურული ძეგლების გამო, არც იმიტომ, რომ აქ ერთთერთი ყველაზე ლამაზი მზის ჩასვლის ცქერაა შესალებელი. ეს ადგილი მახსენებს, რომ გადავრჩი... იმასაც არ გამოვრიცხავ, რომ ეს ყველაფერი ჩემი წარმოსახვით არის გაბუქებულ-გაზვიადებული და სინამდვილეში არც ისეთი საფრთხე მელოდა, როგორც ეხლა ვფიქრობ, თუმცა ...

ჰოდა მეგობარს, როგორ გინდა ეხლა ეს ყველაფერი მიწერო და აუხსნა?..

პ.ს. ესეც ის 'იღბლიანი' კადრი, რომლის გამოც მე ლამის კისერი წავიმტვრიე, აპარატი კი დავამტვრიე




January 5, 2013

ეგვიპტე, ისე როგორც მე მიყვარს


არ ვიცი არსებობს თუ არა რაიმე კრიტერიუმები, რომლითაც განისაზღვრება ამა თუ იმ მოგზაურობის "წარმატებულობა". თუ არსებობს ეს ინდივიდუალურია ალბათ ყოველი ჩვენთაგანისათვის. შეიძლება ეს იყოს დიდი ფათერაკები, თავგადასავლები, შეიძლება რომანტიულიც, ან უბრალოდ ბევრი დროსტარება მეგობრებთან ერთად. 

რატომღაც მომინდა გავაზიარო ის მნიშვნელოვანი მომენტები, რის გამოც ვფიქრობ ჩემი ბოლო მოგზაურობა ერთ-ერთი საუკეთესო იყო ჩემს ტრიპებთაგან...

#1
-"ველოსიპედის ტარება იცი?"
-"ვიცი. მაგრამ დიდი ხანია პრაქტიკა არ მქონია.." რა თქმა უნდა არ ვაკონკრეტებ, რომ "პრაქტიკა არ მქონია" ნიშნავს, რომ ველოსიპედზე პირველად სულ რაღაც ერთი კვირის დავჯექი და ისიც პედლები ძვლივს დავატრიალე.
მეორე დილით 7 საათზე მივადექით ველოსიპედების გაქირავების ჯიხურს. ავარჩიე ჩემთვის ლურჯი ველო... 1 საათი ვერ დავატრიალე პედლები, მუხლები ამიკანკლდა ნერვიულობისაგან. მეგობარს მობეზრდა და გაუყვა ტრასას.მაშინ კი ვიკადრე და  გავედევნე...
ესეც ჩემი 2 დოლარად ნაქირავები ველო

ტრასაო ვამბობ. რომ  წარმოიდგინოთ რაზეც ვლაპარაკობ. საქმე ეხება ლუქსორს და მთელი ვესტ ბანკის მონახულებას ველოსიპედით. მთლიანობაში 12 მილია. სანამ უდაბნოში გახვალ, უნდა გაიარო მცირე სოფელი. ხალხი ირევა, ბავშვები სკოლებში მიდიან... საჭეს ისე ჩავაფრინდი, სიმწრისაგან ყველა ნერვი დამებერა, ცივ ოფლში ვიწურები. ის ის იყო წინ შემხვედრი ლიანდაგი მშვიდობით გადავიარე, რომ ბრახ! წინ თავისათვის პატიოსნად მიმავალ არაბს დავეჯახე. სიჩქარეში, დაბნეულობით და კიდევ იმის გამო რომ ველოსიპედს წინა-უკანა მუხრუჭები არეული ჰქონდა არასწორად დავამუხრუჭე და გადავფრინდი წაქცეულ არაბსაც და ჩემს ველოსიპედსაც. ავიტყავე მუხლი, იდაყვი, შარვალი გავხიე...
ეს იყო პირველ დღეს. კიდევ რამოდენიმეჯერ გადავვარდი ტრასიდან,ხან ბუჩქებში, ხანაც გაჩერებულ მანქანას მივეჯახე, იმის გამო რომ მუხრუჭები ავურიე... თუმცა უკვე მე-3 დღეს მარტო წავედი და მთელი უდაბნო მოვიარე. არცერთი ინციდენტი არ გადამხდენია! მართალია ტრასაზე დიდი ავტობუსები, მინიბუსები თუ ტაქსები განუწყვეტლივ მისიგნალებდნენ, მაგრამ მათთვის არ მეცალა, ყურებში აიპოდი, საყვარელი მუსიკა და საოცარი გრძნობა, მე ეს შევძელი!

#2
ირანში, შირაზის ბაზარში ვიყიდე ერთი საყურე. ძალიან იაფი ღირდა, მაგრამ ძალიან მომწონდა. ქაიროში, რომ ჩამოვედი, ერთი ცალი სადღაც დავკარგე. საშინლად მეწყინა, იმის გამო რომ საყურე კი არა უფრო სუვენირი და მოგონება იყო ჩემთვის.
მეორე საღამოს ჰოსტელში გაცნობილ 2 ბიჭთან ერთად ქაიროს ბაზარს მივაშურე. არ ვიცი რატომ მომივიდა თავში აზრად ეს "გიჟური" იდეა. ამოვიღე ცალი საყურე და სათითაოდ დავიწყე ყოველი დახლის ჩამოვლა კითხვით "do you have exactly the same?". ბიჭებმა გაოცებით და გაფართოებული თვალებით შემომხედეს, გიჟია ეს ვიღაც არისო...
სულ რაღაც 2 საათიანი ხეტიალის შემდეგ ერთ-ერთ ვიწრო მაღაზიის თაროზე მე თვითონვე ვიპოვე ზუსტად ისეთივე საყურე! უკან რომ ამოვიარე ყველა მაღაზიის პატრონი მეკითხებოდა, "რა ქენი, იპოვეო?" ვერ იჯერებდნენ :). საღამოს ამ ისტორიას, ჩემზე მეტი ენთუზიაზმით ჩემი თანამგზავრები უყვებოდნენ სხვა მობინადრეებს.
ეხლა მე განსაკუთრებული წყვილი საყურე მაქვს, ცალი ირანის, ცალი კი ეგვიპტის მოსაგონებლად!

#3
თეთრ უდაბნოში წასვლა მას შემდეგ მინდოდა, რაც ინტერნეტში თეთი მაშრუმების (უცნაური ფორმის კლდეების) ფოტო ვნახე. მთელს უდაბნოში იყო ერთი წყვილი მაშრუმი, რომლების ნახვაც საოცრად მინდოდა, ყველაზე მეტად. როცა უდაბნოში მივედით უკვე ღამე იყო. ხასიათი საშინლად წახდენილი მქონდა. ჩვენმა მძღოლმა მითხრა, "არ ინერვიულო, ჩვენს ბანაკთან ბევრი საინტერესო ფორმის მაშრუმების ნახვა შეიძლება". მე რა თქმა უნდა არ დავუჯერე დიდად.
დავანთეთ კოცონი და იმ ღამეს ვარსკვლავების ქვეშ დავიძინეთ პირდაპირ (საძილე ტომრებში). მზის ამოსვლამდე გავიღვიძე. ბნელოდა, ციოდა...წინა ღამეს ერთმა მეგობარმა მთხოვა, მეც მინდა მზის ნახვაო. არ ვაპირებდი, მაგრამ სანამ სიბნელეში გზას დავადგებოდი "წიხლი გავკარი", "მე მივდივარ" წავიბურტყუნე და გაურკვეველი მიმართლებით გავუყევი გზას. 
სიბნელეში და სიჩუმეში სადღაც 10 წუთის ხეტიალის შემდეგ, გინდ დაიჯერეთ და გინდ არა, სწორედ ამ ორ მაშრუმს მივადექი. გული ისე შემეწურა სიხარულით! მალე მეგობარიც წამომეწია და მასთან ერთად მზეც... 
ერთადერთი რაშიც დარწმუნებული ვარ, სხვა რომ არაფერი არ ვნახო, ეგვიპტეში კიდევ ერთხელ დავბრუნდები ბუნების ამ საოცრების სანახავად, ერთ-ერთი ყველაზე ლამაზი სანრაიზია რაც კი მინახავს, არა და ბევრი მინახავს...

ხანდახან მცირეც საკმარისია ბედნიერებისათვის

#4
უდაბნოს 2 დღე ყველაზე მეტად მიყვარს. ჯერ მარტო საოცარი იყო, თუ როგორ შევიკრიბეთ სრულიად განსხვავებული ადამიანები ერთა, სრულიად განსხვავებული წარსულითა და მომავლით...
უდაბნოდან გამოსვლა დავაგვიანეთ. სოფლის ავტობუსი ქაიროს მიმართულებით გადიოდა დილის 10 საათზე. მისთვის რომ მიგვესწრო ჩვენი მძღოლი ისეთი სისწრაფით მიჰქროდა, რომ ყველას გული გვისკდებოდა შიშით...
ბრახ! საბურავი დაიწვა... მძღოლმა სწრაფად გადმოგვსხა მანქანიდან და გამოცვლა დაიწყო. სადღაც 15 წუთში ისევ გზა გავაგრძელეთ. კიდევ უფრო მეტი სისწრაფით გაუყვა გზას.  10-ს აკლია 10 წუთი. უკვე ჩავთვალეთ, რომ მორჩა, ვერ მივუსწრებთ ავტობუსს...და ამ დროს ისევ, ბრახ! მეორე საბურავი დაიწვა... ის ის იყო, პლან ბ-ზე ფიქრი დავიწყეთ, ღამე სად გავათენოთო, რომ მეორე ჯიპი წამოგვეწია. ჩვენმა მძღოლმა სთხოვა და ყველანი იქ ჩავსხედით. ამ ძღოლმა საერთოდ კოსმოსური რაკეტის სისწრაფით გაგვაქროლა...
ავტობუსი უკვე დაქოქილი იყო, როცა ჩენი მანქანა ლამის წინ გადაუდგა. ჩანთები ჰაერში გვესროლა მძღოლმა, ჩვენ ასევე ჰაერში ავტობუსის გამცილებელს და საოცარი ადრენალინის გრძნობით ავცვივდით დანჯღრეულ და გაუბედურებულ იკარუსში... ისიც კი არ გვადარდებდა, რომ ბოლო რიგზე ვისხედით და ამ მტვერსა და ნაგავში 6 საათი უნდა გვემგზავრა...

#5
ალექსანდრიის მატარებელს ველოდებით ბაქანზე. უცებ მეგობარი სმს-ს კითხულობს, შემდეგ მომიტრიალდა და მეკითხება
-"თეო, პასპორტი სადა გაქვს?".
-"ჩანთაში"..
-"აბა კარგად  შეამოწმე"
ვიქექები ჩანთის ჯიბეებში. სიცარიელეა!
ხომ უნდა მოახერხო, რომ ქვეყანაში სადაც რევოლუციოაა და სადაც ბოლოდროინდელი ამბების მერე ლამის ყველა დამოუკიდებელი ტურისტი აგენტად შერაცხონ (მით უმეტეს პროფ. ფოტოაპარატით აღჭურვილი) პასპორტი დაგრჩეს, ღმერთმა უწყის სად!...

June 28, 2012

ბიჭებს ეს არ უყვართ (Guys don't like that)

ერთხელ ერთმა მეგობარმა მითხრა: "თეო, ბიჭებს არ უყვართ გოგონები, რომლებიც სირიაში მარტო მიდიან და უკან მშვიდობით ბრუნდებიან". მაშინ ბევრი ვიცინეთ ამ სიტყვებზე, მაგრამ როგორც სჩანს მაინც მომხვდა გულზე მისი სიტყვები... არა,  მე სულაც არ მადარდებდა არც მაშინ და არც ეხლა ისეთი ბიჭების აზრი ჩემზე, რომლებსაც ეგეთი "თეო" არ მოსწონთ. მე უფრო იმაზე დავფიქრდი თუ თავად მე რა მიყვარს, ან არ მიყვარს. შეიძლება ერთი შეხედვით ცოტა ბევრი დავწერე, რეალურად კი ეს სულ მცირე ნაგლეჯია. მოკლედ ვისაც არ დაგეზარებათ წაკითხვა, იმედია იმ კითხვაზე გავცემ პასუხს, თუ რატომ მიყვარს ასე "ჩემებურად" ხეტიალი. ჰო, პასუხი დაახლოებით ასე ჟღერს: 


- მიყვარს, როდესაც მოგზაურობისათვის საჭირო ნივთების სიას ვადგენ;
- არ მიყვარს, როდესაც საჭირო ნივთებს ფასებს მივუწერ და ბიუჯეტის ციფრი არ მომწონს;
- მიყვარს, როდესაც მარშუტს ვადგენ, რუკებს ვბეჭდავ, სასტუმროებს,ჰოსტელებს დავეძებ;
- არ მიყვარს, სასტუმროებისაგან მეილის მოლოდინი და გაურკვევლობა, ან როცა ბილეთის ფული ჯერ არ მაქვს და მეშინია ხელფასის ჩარიცხვამდე ვიღაცამ არ ამწაპნოს შეთვალიერებული იაფი ბილეთი;
- მიყვარს, როდესაც მოგზაურობამდე დარჩენილ დღეებს ვითვლი;
- არ მიყვარს, როდესაც მორიგ მოგზაურობამდე დარჩენილ თვეებს ვითვლი;
- მიყვარს ჩემი ზურგჩანთა და მისი ჩალაგების პროცესი;
- არ მიყვარს, როდესაც ყველა ნივთი/ტანსაცმელი ბინის იატაკზეა მიმოფანტული, სანამ თავიანთ ადგილს იპოვნიან ზურგჩანთის ჯიბეებში;
- მიყვარს, როდესაც პასპორტს მებაჟეს ვაწვდი და ისიც მორიგ საეჭვო შტამპს არტყამს შიგ;
- არ მიყვარს, როდესაც მორიგი გონებაშეზღუდული და ეჭვიანი მებაჟე დიდხანს ატრიალებს ხოლმე ჩემს პასპორტს და გაუთავებელი კითხვებით სცდილობს ჩემი მოგზაურობის „ნამდვილი მიზეზის“ დადგენას;
- მიყვარს ჰოსტელები, თავისებური მუხტითა და ბევრი უცნაური ხალხით;
- ვერ ვიტან საერთო სააბაზანოებსა და ტუალეტებს;
- მიყვარს, როდესაც ერთი ქალაქიდან მეორეში გადასახეტებლად ჩანთას ვალაგებ;
- არ მიყვარს, როდესაც ავტობუსი გამასწრებს ხოლმე და სრულიად უცხო გარემოში და ხალხში ვიკარგები;
- მიყვარს აღმოსავლეთის ავტოსადგურები, ხმაურით, ქაოსით, უცნაური გამცილებლების (ხანხან ცისფერთვალებიანებით) და ის მიყვარს, რომ ამ ქაოსში რატომღაც აღარ ვიკარგები;
- არ მიყვარს, როდესაც მორიგ ხათაბალაში გახვევისას შიშისგან გული და მუცელი მეკუმშება, თუმცა ისიც მიყვარს, რომ ამ დროს რატომღაც აღარ ვიბნევი;
- მიყვარს, როდესაც მორიგ ხათაბალას გადარჩენილი გულში გავკივივარ "მე ეს შევძელი!"; 
- არ მიყვარს, როდესაც მშობლები შეშინებულ-შეწუხებული ხმით მირეკავენ ხოლმე და მათ კითხვებზე: "სად მიდიხარ?! სად ხარ?! როგორ ხარ?!" ტყუილით ვპასუხობ;
- მიყვარს, როდესაც ავტობუსის, მატარებლის ფანჯრიდან ფერადი პეიზაჟები სწრაფი კადრებით ცვლის ერთმანეთს, ავტობუსში ძილიც მიყვარს ძალიან;
- არ მიყვარს, როდესაც 5, 10, 20 საათიანი მგზავრობის შემდეგ ჩემი ზურგი აუტანელად იწყებს ტკივილს;
- მიყვარს ახალ ქალაქში ჩასვლის სიხარული;
- არ მიყვარს, როდესაც მორიგ ქალაქში ჩასული გრძელი და დამღლელი გზის შემდეგ ზურგჩანთა აკიდებული  სასტუმროს დავეძებ 40 გრადუსიან სიცხეში;
- მიყვარს, როდესაც გული სიხარულით მეკუმშება იმ მორიგი ძეგლის ნახვისას, რისთვისაც ეს დიდი გზა გავიარე;
- მიყვარს, როდესაც რეალობა მოლოდინს აჭარბებს;
- მიყვარს ჩემი ფოტოაპარატი, მიყვარს როდესაც მორიგ ფოტოს ვიღებ, მისი ჩხაკუნის ხმა მიყვარს;
- არ მიყვარს, როდესაც ჩემი გადაღებული კადრი არ მომწონს;
ბაზრობებში ხეტიალი მიყვარს, ბაცაცა გამყიდველებთან ვაჭრობა და ის, რომ "ლამაზი თვალების" გამო ფასს მიკლებენ;
- არ მიყვარს, როდესაც ფასში მატყუებენ;
- უამრავი უსარგებლო, უცნაური სუვენირის ყიდვა, შეგროვება მიყვარს;
- არ მიყვარს, როდესაც ჩემი ზურგჩანთა ამ უსარგებლო ნივთების გამო ტყვიასავით მძიმდება; 
- მარტო მოგზაურობა მიყვარს;
- არ მიყვარს, როდესაც მოგზაურობისას მარტო ვარ;
- მიყვარს, ჰოსტელში, ქუჩაში, ან ტურისტულ ადგილებში გაცნობილი სხვა ჩემნაირი "მაწანწალები" და მათთან ერთად წანწალი უცნაურ ადგილებში და უცნაური თავგადასავ-ხათაბალაში გახვევა;
- მიყვარს სხვა მოგზაურების თავგადასავლების მოსმენა და ის გრძნობა, როდესაც ეს ხალხი მაოცებს;
- უფრო მეტად კი ის მიყვარს, როდესაც მე ვაოცებ მათ;
- არ მიყვარს, როდესაც ჩემს "გაშიფვრას" ცდილობენ და არ სჯერად რომ მართლა გიჟი გურული ვარ;
- არ მიყვარს, როდესაც ახალ გაცნობილი მეგობარი მეორე დღეს თავის გზაზე მიდის;
- არ მიყვარს, როდესაც მე მივდივარ ჩემს გზაზე;
- მიყვარს როდესაც სხვა ქალაქში ჩასულს, წინა ქალაქში შემთხვევით გაცნობილი ადამიანი შემხვდება;
- მიყვარს როცა ეს ადამიანი შემდეგი მოგზაურობის შთაბეჭდილებებს მიზიარებს და ღია ბარათებს მიგზავნის მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხიდან;
- უფრო მეტად მიყვარს, როდესაც ეს ადამიანი კიდევ სხვა ადამიანს ხვდება, რომელიც შენ კიდევ სხვაგან გაიცანი და ა.შ. დაუსრულებლად; ან კიდევ, როცა ერთ ქვეყანაში გაცნობილი ადამიანი, სულ სხვა ქვეყანაში და სრულიად სხვა მოგზაურობაში მხვდება. საოცარი გრძნობაა, როცა ხვდები თუ რა ვიწრო და პატარაა რეალურად ეს ჩვენი მსოფლიო!;
- მიყვარს როცა მოგზაურობის ბოლოს ჩემი დღიური უამრავი საოცარი ისტორიით ივსება. განსაკუთრებით, კი ის გაოცების გრძნობა მიყვარს საკუთარივე ნაჩხაპნის კითხვისას კითხვა რომ მიპყრობს: "ნუთუ ეს მართლა მე გადამხდა?!";

- საშინლად არ მიყვარს სახლში დაბრუნება და ის სიცარიელის გრძნობა, როცა ისევ გზა, უდაბნო და ავტოსადგურებში ძილი მენატრება;

- თუმცა, ჩემი ბალიში მიყვარს ძალიან!



January 13, 2012

ახლო აღმოსავლეთის ავტოსადგურებში

ისევ 2010–ია, ისევ სირიაში ვარ, ჰომსში (ეს ის ცნობილი ჰომსია, ეხლა რომ გაძლიერებული მიტინგ–შეტაკებები მიმდინარეობს).

მოკლედ საქმე ასე იყო. პალმირადან გზად შეძენილ გერმანელ მეგზურებთან ერთად მინი ავტობუსი ვიქირავეთ კრაკ დე შევალიემდე. ვინც არ იცით ეს არის ჯვაროსნების ცნობილი ციხე სიმაგრე, რომელიც როგორც გიდმა გვითხრა, სალადინმაც კი ვერ აიღოო და თავის დროზე რიჩარდ ლომგული, მამლუქები და შემდეგ ოტომანები ყოფილან გამაგრებულები. 


(ესეც რამოდენიმე ფოტო ჩემი არქივიდან. აუცილებლად ნახეთ, თუ ვინმე სირიაში იმოგზაურებთ)

საეინტერესო იყო ექსკურსია კრაკ დე შევალიეში, მით უმეტეს, რომ მისი მონახულება სულაც არ იყო ჩემს თავდაპირველ გეგმაში, მაგრამ ზემოთ ხსენებული რამადანის დღესასწაულის დასრულების შემდეგ, შუეძლებელი გახდა ლოკალური ავტობუსის ბილეთის შეძენა, ამიტომაც პალმირადან დამასკომდე რომ ჩამეღწია, გზად გაცნობილი გერმანელების წინადადება მივიღე და მათთან ერთად ერთად ვიქირავე მინი ავტობუსი. დამპირდნენ რომ კრაკ დე შევალიეს შემდეგ ჰომსში დაგტოვებთო, რომელიც ქვეყნის შუაგულში მდებარეობს და სატრანსპორტო ჰაბს წარმოადგენს. ასეა თუ ისე, საინტერესო გზის "გამრუდება" გამომივიდა.

ჰომსის ავტოსადგურს რომ მივუახლოვდით, ფილმებში როგორც აჩვენებენ ხოლმე, მანქანიდან მგზავრის ჩანთას რომ ისვრიან, დაახლოებით ეგეთი სიტუაცია "გაიჩითა". გამიჩერეს სადგურთან, ჩანთან ჰაერში "მესროლეს", ერთმანეთი გადავკოცნეთ და აბა ჰეო ხელი დამიქნიეს.  
მინი ავტობუსი ისე ჩაყლაპა მანქანების ტალღამ, ვერც მოვასწარი გააზრება. ნუ კარგი, მოვტრიალდი და შევდივარ სადგურში. კარებთან ორმა პოლიციელმა გამაჩერა და პასპორტი მომთხოვა. ამხედ–დამხედეს, სახელზე გაეცინათ და "ველკომო" მითხრეს.

შევაბიჯე სადგურში. ეს იყო დიდი დარბაზი. ირგვლივ კი პატარ–პატარა კომპანიის ოფისები, უფრო სწორად ჯიხურები იყო განლაგებული. არცერთი სიტყვა ლათინური ანბანით დაწერილი. მხოლოდ არაბულით. ოფისების წინ "ზაზივალკები" გაურკვეველ მიმართულებებს გაჰყვიროდნენ: "ჰალაბ, ჰალაბ!", "დიმაშქ, დიმაშქ!", "ლუბლან!"  ცოტა არ იყოს და დავიბენი. მერე ბატონი გურამის ნასწავლი არაბული გავიხსენე, კერძოდ ის რომ, დამასკო არბულად არის "დიმაშქ" მივაჭერი იმ კაცს, ვინც ამ სიტყვას გაიძახოდა, და ჩემი 2 სიტყვა არაბულით ავუხსენი დამასკომდე რომ მივდიოდი. სალაროსთან მიმიყვანა, რაღაც უთხრა და მოლარემაც ბილეთი გამომიწოდა. როგორ "გამიხარდა", როცა ბილეთზე სულ არაბულად ეწერა ყველაფერი, თვით გასვლის დროც კი არაბული ციფრებით წაეწერა. ვიკითხე, ეს არ მესმის და როდის გადის ავტობუსი თქო. მითხრეს აქ დაელოდე და გეტყვითო.

დაველოდე...

ცოტა ხანში, მოდის ჩემთან ის კაცი, ვინც ბილეთი მაყიდინა, ხელით მანიშნა  წამომყევიო. ავიკიდე ჩანთა და გავყევი გარეთ. ავტობუსი ისე ეყენა, წარწერა ვერ დავინახე. კაცმა ჩანთა საბარგულში დამადებინა, ამაცილა სალონში, ჩემს ადგილზე დამსვა, ბილეთი გამომართვა,  რაღაც "Good Luck"-–ის მსგავსი ჩაილაპარაკა და ჩავიდა. ჩემს გვერდით პატარა ბავშვი იჯდა. გავუღიმე. 
ავტობუსი დაიძრა. ცოტა მღელვარებამ გადამიარა. დამასკოში მივდივარ, დამასკოში!

უცებ ავტობუსი მკვეთრად ამუხრუჭებს, კარები იღება და ამორბის კაცი, ვინც ბილეთი მაყიდინა და აქ ამომაცილა. გაწითლებულმა და აქოშინებულმა, ხელი წამავლო  "ჩამომათრია" ავტობუსიდან. ჩანთა თქო გავკივივარ... მძღოლი ჩანთას გვაწვდის. რაღაცას ბურდღუნებს ეს კაცი "very sorry, verry sorry, no bus". ვაი!... 


შემიყვანეს ისევ იმ სადგურში, აქ დაჯექიო მიმითითეს სკამზე და ისტერიულად ტელეფონზე რეკვა დაიწყეს. 
ნუ იტყვით, როგორც გავარკვიე, სულ სხვა ავტობუსში ჩავუსვივარ,  ვინ იცის სად მიშვებდნენ. თან უკვე ღამდებოდა. აბა წარმოიდგინეთ, რა საინტერესო თავგადასავალი მელოდა, როცა შუა ღამით დამასკოს ნაცვლად, კაცმა არ იცის სად ამოვყოფდი თავს...
უცებ,  სადგურში შემოვარდა ახალგაზრდა ბიჭი, ზუსტად მახსოვს, ქერა თმები ჰქონა, ცისფერი უნიფორმის პერანგი ეცვა და იმოდენა ცისფერი თვალები ჰქონდა, გავოცდი... ჩემზე მიანიშნეს. გამიღიმა, გამომყევიო მანიშნა, ჩემი ჩანთა მხარზე მოიგდო  და გასასვლელისკენ გაემართა. გავეკიდე. მე კი ის კაცი გამომეკიდა, ვისი წყალობითაც, ვინ იცის სად მივდიოდი.. "დიმაშქ"–თქო ვკითხე ამ ყმაწვილს, კიო... 

გავირბინეთ ავტო სადგურის უკანა ეზო. დამასკოს ავტობუსი, რომელიც თურმე უკვე გასულიყო სადგურიდან, მოებრუნებინათ და სადგურის გარეთ შუა ქუჩაში გაეჩერებინათ.  ჩანთა საბარგულში შეაგდეს, სალონში ამაცილეს, ადგილი მიმითითეს. ბილეთი აღარ მქონდა, იმიტომ რომ, წინა ავტობუსში როცა ჩამსვა, იმ კაცმა გამომართვა. "Dont Worry"-იო გამიღიმა სიმპატიურმა ყმაწვილმა. "ჩემმა გამცილებელმა" კი, თავდახრიმლა, ისევ ბოდიშების მოხდა დაიწყო. არაფერია თქო  იქეთ დავამშვიდე და ჩასვლისას ხელი დავუქნიე კიდეც. 

ავტობუსი დაიძრა, ჰომსიდან რომ გადიოდა უკვე ღამდებოდა კიდეც. გვერით გოგონა მეჯდა, ჯვარი ეკეთა. ვკითხე შენც დამასკოში მიდიხარ თქო, კიო... დავმშვიდდი...

ჰოდა, მერე რა რომ, კინაღამ გადამკარგეს, ხომ დროულად მიხვდნენ შეცდომას და ლამის ქალაქიდან გასული ავტობუსიც მოატრიელეს ვიღაც გურჯი მაწანწალასთვის. მე კი ეს მინი თავგადასავალი სამუდამოდ დამამახსოვრდა.

ეს იყო სირია...


January 6, 2012

სირია 2010–ში (Part 1)

უკვე ღამდებოდა ავტობუსი ალეპოს მიმართულებით რომ დაიძრა.

გიმგზავრიათ ოდესმე "პაბლიკ" ავტობუსებით ახლო აღმოსავლეთში? მარტოს? ღამით რამადანის დროს? შეიძლება ჩემს მოგონებებს შეცდომაში შევყავდე, მაგრამ ეს პირველი შემთხვევა იყო ჩემს ცხოვრებაში, როცა ასე მარტოდ მარტო მოვკალათდი სკამე და გავეშურე, სამხრეთისაკენ. 

მინდა ვურჩიო ქალ მოგზაურებს, თუ არასდროს არ გიმგზავრიათ მარტო ეგეთ სიტუაციაში, არ გაგიკვირდეთ, თუ, რბილად რომ ვთქვათ, რამოდენიმე მგზავრის  ზედმეტ ყურადღებას მიიპყრობთ. ასე მაგალითად, ჩემს უკან მსხდომი 2 ვაჟკაცი, მთელი ღამის მანძილზე ჩემი სკამის ზურგს ფეხებს ურტყამდნენ (იქნებ ვერ ეტეოდნენ? ვერ გეტყვით). გამცილებელი (თურქულ ავტობუსებში, ყოველთვის გამოწკეპილი გამცილებლები შემოგეგებებიან და ჩაის და ნამცხვრებს არ მოგაკლებენ მგზავრობისას), ყოველ გავლა გამოვლაზე ახერხებდა ჩემთვის მხარის გაკვრას. ჰო, მეტყვით არაფერიო, ეგ რა არისო, მაგრამ თუ იმას გავითვალისწინებთ, რომ არც კი ვიცოდი სად მივდიოდი და კაცმა არ იცოდა კიდევ შემიშვებდნენ თუ არა ქვეყანაში, ამ დეტალებს ყურადღებას ვაქცედი. კიდევ არგი, ის ცისფერთვალება სირიელი კაცი, ბარგი რომ ჩემთან ერთად ჩააბარა, ჩემს წინ იჯდა. არ ვიცი რატომ, მაგრამ დღემდე მახსოვს, როგორი იმედი მქონდა მისი და ის  უბრალო ფაქტი, რომ ჩემთან ახლოს იჯდა, მამშვიდებდა ამ შავი ხალხით გატენილ ავტობუსში.

ვტობუსი ჰატაის სადგურში შევიდა თუ არა, გამომიცხადეს ალეპოსთვის სხვა ავტობუსში უნდა გადაბარგდეო. ჩემი ზურგჩანთა ერთმა შავმა კაცმა მხარზე მოიგდო და სადღაც გაიქცა, გავეკიდე. ვიღაცამ ჰალებ–ჰალებ–ო დაიძახა, მისკენ წავედი. მესამე კაცმა პასპორტი გამომგლიჯა ხელიდან და სულ სხვა მიმართულებით წავიდა. გადავირიე, ჩანთას გავეკიდო, თუ პასპორტს? ჯანდაბას! პასპორტს გავეკიდე. 
სადისპეჩეროში შევვარდი, ჩემი პასპორტი ერთ ახმახ თურქს ხელში უჭირავს. "აა, გუჯისტან..." არ მესიაოვნა ტონი, მაგრამ ასეთ დროს, გურული ხასიათის გამოვლენას არავის გირჩევთ. თავი მორჩილად დავხარე, და ვიკითხე, ხომ მომცემენ ვიზას თქო. ამხედ დამხედეს, კი, შეიძლებაო... პასპორტი დაიტოვეს და მითხრეს 1 საათი დაელოდე გარეთ ავტობუსსო. გული უფრო მეტად დამიმძიმდა, მაგრამ მაინც გარეთ გამოვედი. ბარგი კაცმა არ იცის სადაა. პასპორტი ვიღაც თურქებს აქვთ. უკეთესს რას ინატრებს კაცი...

ჰოდა, მაშინ როცა უკვე სიმწრისგან ტირილი დავაპირე, იქვე სკამზე პენსიონერი მოგზაურების წყვილი შევნიშნე. აღმოჩნდა, რომ ისინიც ალეპოში, სირიაში მიდიან! მათი პასპორტებიც თურქმა დისპეჩერებმა დაიტოვეს. კარგი, ქართველ მაწანწალას დაჩაგვრას რა უნდა, მაგრამ კანადელი პროფესორებიც რომ ჩემნაირ სიტუაციაში დავინახე, დავმშვიდდი. შემდეგ, იამანიც გავიცანით. სირიელი სტუდენტი, რამადანის დასრულების აღსანიშნავად, სახლში ალეპოში მიდიოდა. იმ მომენტში, ნამდვილად ვიწამე, რომ მოგზაურობის ღმერთი არსებობს და ის არ მიმატოვებს... 
ფოტო, მე, იამანი, და კანადელი ქალი (სახელი არ მახსოვს, სადღაც მიწერია).


მაგრამ მთავარი ჯერ კიდევ წინ იყო. შავი, ღიპიანი და ულვაშებიანი მესაზღვრეების გაოცებული სახეები მელოდა წინ. 
–სად მიდიხარ? 
–სირიაში? 
–კეროდ? 
–ალეპოში, პალმირაში, დამასკოში.
–რატომ არ აიღე ვიზა თბილისში?
–იმიტომ, რომ ჩვენს ქვეყანაში არ არის სირიის საკონსულო..
–იტყუები! მე ვიცი რომ არის!
ეს ყველაფერი ისეთი დამტვრეული ინგლისურით, მე რომ ჩემი თავი ბაირონი მეგონება მათ ფონზე.
შუალედებში დახედავენ ჩემს პასპორტს, ვიღაცას გადააწვდიან. ასე ხელიდან ხელში მთელი საბაჟო მოიარა, ყველა ჩემს სახელს აკვირდებოდა, ამომხედავდა და ხარხარებდა – რაო, ჩაი (TEA) გქვიაო?... შაქრით ხარ, თუ უშაქროდო... თავი კიდევ უფრო მეტად დავხარე...

აი მაშინ  კიდევ ერთხელ დავაპირე ტირილი. რჩევა მეგობრებო, თუ რკინის ნერვები არ გაქვთ, უვიზოდ არ მიაჭრათ სირიის საზღვარს. ჰოდა, როცა უკვე ყველანაირი იმედი გადამეწურა, როცა, "საჭვო ყოფაქცევის ქალად" მიმიჩნიეს, აი მაშინ გაჩნდა ჩემს გვერდით იამანი, ის სტუდენტი ბიჭი. არ დაიზარა, თარჯიმნობა იტვირთა. თავისი ტელეფონიც კი ჩააწერინა მებაჟეებს, ამ გოგოზე მე ვაგებ პასუხსო. ამ დროს ფაქსმაც მოგვისწრო დამასკოდან, სირიის მთავრობამ დაადასტურა რომ არ ვიტყუებოდი და თბილისში საკონსულო არ გვაქვს. 

ვიზა ჩამირტყეს. 8 დღით ვაპირებდი დარჩენას, მაგრამ ბოლო მომენტში რომ მკითხეს რამდენი დღე დარჩებიო, 10–თქო ვიყვირე. კიდევ კარგი. ზემოთ ხსენებული რამადანის გამო 1 დღე ალეპოში გავიჭედე, მეორე დამასკოში. კიდევ ერთხელ გამიმართლა :).

როცა ვჯდებოდი, ავტობუსის მძღოლი მომიტრიალდა და მითხრა, ძალიან გაგიმართლაო. საერთოდ მინიმუმ 2 საათი სჭირდებათ საზღვარზე ვიზის აღებისთვის, შენ კიდევ რაღაც 30 წუთი დაგაყოვნესო...

ჰოდა, ის იყო დავმშვიდდი, რომ ავტობუსი ალეპოში შეგრიალდა. ყოფილხართ ალეპოში? თუ არა ვერასდროს გაიგებთ რას ნიშნავს, როცა გრძელი ღამის შემდეგ, უფრო გრძელი დილის და საზღვარზე გატარებული შუადღის შემდეგ, ზედ ალეპოს შუაგულში გაგიჩერებენ ავტობუსს და მოვედითო გეტყვიან.

მოვედით. ღმერთო, და ამისთვის მოვიკალი თავი?!

მეგზურებს დავემშვიდობე, კონტაქტები გავცვალეთ, ჩემი ზურგჩანთა ავიკიდე, ერთ ხელში Lonely Planet-ის წიგნი მდაიჭირე, მეორეში გუგლის რუკა ზედ რომ, ჩემი სასტუმრო მოვნიშნე.  კიდევ ერთი რჩევა მეგობრებ, თუ ახლო აღმოსავლეთში სასუმროს დაჯავშნას დააპირებთ, მარტო  ერთ წყაროს არ ენდოთ, LP- წიგნში და ფორუმში, აგრეთვეTrip Advisor–შიც გადაამოწმეთ და მხოლოდ რეიტინგის მაჩვენებელ ციფრს კი ნუ შეხედავთ, მოგზაურების რევიუებიც წაიკითხეთ აუცილებლად! 

ჩემს სასტუმროზე წიგნში ეწერა ერთადერთი სასტუმროა ძველ ქალაქშიო და ალეპოს ციტალედთან ყველაზე ახლოს არისო. მეც მეტი რა მინდოდა, ჩემი ჭკუით ყველაზე უსაფრთხო ადგილას ვიშოვე ღამის გასათევი (მარტო ვარ გოგო მაინც!). ჰოდა, უკვე 2 დღის ემოციებისგან გათანგული, ქალაქში ნახევარი საათის წანწალის შემდეგ მივადექი ძველი ქალაქის კარიბჭეს. ჰოდა, ეხლა წარმოიდგინეთ აღმოსავლეთის ბაზარი. ალეპოს ძველი ქალაქი კი მეტი  არაფერია თუ არა ეს დიდი ბაზარი, ერთ–ერთი ყველაზე დიდი მთელს ახლოაღმოსავლეთში. ვიდექი ბაბ ანტაკიასთან, ანუ ამ ქალაქის კარიბჭესთან, შუა საუკუნეების ნაისრალები რომ  დღემდე ეტყობა ზედ, წინ უამრავი ხალხი ტრიალებს, უფრო მეტი კი გაურკვეველი რაღაცაებით ვაჭრობს და აი მაშინ მივხვდი, რომ მაგარ შარში ვიყავი...




(გაგრძელება იქნება თუ არ დამეზარა ამდენი წერა)