Showing posts with label Palmyra. Show all posts
Showing posts with label Palmyra. Show all posts

August 26, 2013

ჩემი სირიული მოგონებები - ნაწილი 1

ამას წინათ ჩემი დაქალის კომენტარმა ცოტა არ იყოს და შოკში ჩამაგდ': "не люблю я мусульман, они  дикие какие то".. თუმცა, რომ დავფიქრდე ჩემი მეგობრების 99.5% სწორედ ასე ფიქრობს. შეიძლება იმიტომ, რომ ერთადერთი შეხება ახლო აღმოსავლეთთან ჰქონიათ თურქეთ-ეგვიპტის სახით და ისიც უმეტეს წილად ტრადიციული ტურიზმში დასაქმებულ მომსახურე პერსონალთან (ანუ, ხალხთან ვინც დღე და ღამ ტურისტების გაყვლეფაზე მუშაობენ), ან კიდევ შთანთქავენ სხვადასხვა მედია საშუალებებით გადმოცემული ინფორმაციას...

იმ ფონზე, როცა მთელი მსოფლიო ელოდება სირიული ამბების განვითარებას, გამიჩნდა სურვილი გამეზიარებინა ჩემი პირველი მოგზაურობის მოგონებები. სულ რაღაც რამდენიმე დღეში 3 წელი გახდება ამ მოგზაურობიდან და დღემდე ვთვლი, რომ ყველაზე სწორი ნაბიჯი იყო, როცა მეგობრები სტამბულში მივატოვე და მარტოდ-მარტო, უვიზოდ და უგზო-უკვლოდ მივაშურე საზღვარს..

ცოტათი დიდი პოსტი გამომივა და ალბათ ბევრი მეგობარი არც კი წაიკითხავს, მაგრამ მაინც ვეცადე ქრონოლოგიურად დამელაგებინა ძირითადი ჰაილაიტები:

#1

ერთი ჩემი საყვარელი გამონათქვამი ამბობს: "მთავარია პირველი ნაბიჯის გადადგმა გარისკო, თორემ როცა უკვე გზას ადგახარ, უნდა გაირბინო ბოლომდეო". დაახლოებით ასე დამემართა, როცა სირიაში მარტო წასვლის გადაწყვეტილება მივიღე. სწორედ ეს გადაწყვეტილება იყო ჩემი პირველი ნაბიჯი და მერე უკვე არაფერს აღარ ჰქონდა უკვე მნიშვნელობა. სტამბულში საკონსულოში უარი მითხრეს ვიზაზე, მეორე დღეს მთელი ავტოსადგური შემოვირბინე და მე-13 ნომრის ოფისში ბოლო დარჩენილი ბილეთი ვიყიდე ალეპოს მიმართულებით. (ძველი პოსტია ამ თემაზე )
შემდექ, მთელი ღამე ვიმგზავრე სირიელ-თურქებით სავსე ავტობუსით (მარტო მე ვიყავი 'ტურისტი') და მეორე დღეს პირდაპირ საზღავრს მივადექი. საბაჟოზე პოლიციამ უფროსის კაბინეტში შემათრია და  დაკითხვა მომიწყო. მე რატომღაც არ დავიბენი, თვალები ცრემლებით ავივსე და ბოლოს ერთი სირიელი ყმაწვილის თავმდებობით ვიზაც მივიღე. (ცოტა უფრო ვრცლად აქ მიწერია)

#2
ალეპოში ჩემი სასტუმრო, იმის გამო შევარჩიე, რომ ისტორიულ ცენტრში მდებარეობდა და ციტადელთან ყველაზე ახლოს იყო. ალეპოს ძველი ქალაქი კი სხვა არაფერია თუ არა დიდი ბაზარი. თუ ოდესმე ყოფილხართ ქაიროს, ან სტამბულის ბაზარში, დაივიწყეთ! მათ არაფერი აქვთ საერთო ახლო-აღმოსავლეთის ბაზართან! ალეპოში კი ნამდვილი ახლო აღმოსავლეთური სული სტრიალებს..  ჩინური ნაგავის ნაცვლად, იქვე დახლებზე ატყავებენ ცხვარს, გვერდით ქათამს თავს აცლიან, მის გვერდით უზარმაზარი სუნელების მთებია ღმართული და იმის იქეთ კიდევ ტყავები კიდია გასაშრობად და ასე დაუსრულებლად. ქონის, სისხლის, სანებლებისა და ვინ მოსთვლის კიდევ რისი სუნი ერთად არის არეული და ისე გეჭრება ცხვირში, რომ სუნთქვა გიჭირს... თან ყურადღებით უნდა იყო, თუ დროულად ვერ მოასწარი განზე გადგომა, ვიღაცამ შეიძლება საქონლის ნაწლავებიანი ვარცლი სახეში შემოგასხას..

http://www.dar-halabia.com/ 
მე კიდევ, რომელმაც ჯერ კიდევ წინა საღამოს დავტოვე სტამბული, დილით საზღვარზე დაკითხვის შემდეგ მივიღე ვიზა, ისეთი არაქათ გამოცლილი ვარ, რომ გუგლიდან ამობეჭდილი რუკა უკურმა მიჭირავს ხელში და არ ვიცი რა მიმართულებით შევუხვიო ამ სურნელოვან ლაბირინთში. ვიღაც ბიჭი წამომეწია 'Hey, hotel is here!' მანიშნა, გავყევი და რამდენიმე მოსახვევის გავლის შემდეგ აღმოვჩნდი სასტუმროსთან..

ბარგი დავტოვე, გამოვიცვალე, ვეცადე ადამიანის სახე დამებრუნებინა, გარეთ გამოვედი ისევ იმ ქაოსურ ლაბირინთში აღმოვჩნდი. რა თქმა უნდა ფოტოაპარატი დამალული მაქვს. რამადანის ბოლო დღეა და ჰაერში ისეთი დაძაბული მუხტი ტრიალებდა, რომ თავი არ ამიწევია ისე დავადექი პირველივე ფართე გზას..  ვიღაცამ ქათმის ნაპუტებით სავსე ცხელი წყალი ზედ ფეხებთან დამიღვარა.. ფეხს ავუჩქარე... ვიღაც მხარზე მექაჩება,  ვიღაც კიდევ რაღაცას მეძახის, მე გზას ვაგრძელებ და თან მომსდევს ეს ბაზრის გუგუნი.. გვირაბის ბოლოს სინათლე გამოჩნდა და ლამის თავქუდმოგლეჯილმა გავირბინე დარჩენილი მანძილი.. მგონი მაშინ შემეშინდა ყველაზე მეტად. არა, იმიტომ არა, რომ ეს ხალხი რაიმეს დამიშავებდა, არამედ იმის შემეშინდა, ვაითუ ამოდენა გზა იმედგაცრუებისათვის გამოვიარე თქო.

#3
ბაზრიდან პირდაპირ ალეპოს ციტადელთან აღმოვჩნდი რომლის წინ სივრცეს უკვე გადახრილი მზე ანათებდა ოქროსფრად... ხალხი სეირნობდა და რამადანის დასრულებამდე საათებს ითვლიდა. ზუსტად ორი წამი დამჭირდა, რომ თვალი მომევლო მოედნისათვის. მთელს ამოდენა არეში მარტო ორი ტურისტი ბიჭი დავინახე, ერთი ქერა, მეორე აზიატი ციტადელს რომ ფოტოებს უღებდნენ.


დიდხანს არ დავფიქრებულვარ და პირდაპირ მათკენ გავიქეცი, გზად ფოტოაპარატი ამოვიღე. ერთ-ერთს მივაჩეჩე და სურათი გადამიღე თქო ვთხოვე. სურათი სულ ცალ ფეხზე მეკიდა, უბრალოდ მინდოდა ადამიანებს გამოვლაპარაკებოდი და შოკიდან გამოვსულიყავი. ინგლისელმა, მე არა, აგერ ჩემი მეგობარი იღებს კარგ სურათებსო. ბიჭმა სურათი გადამიღო, გამოველაპარაკეთ და ზუსტად 2 წუთში დავმეგობრდით. დღემდე ეს ორი ადამიანი განსაკუთრებულად მახსოვს, პირველი შოკის მერე მათთან გატარებული რამოდენიმე საათმა საშუალება მომცა აზრები დამელაგებინა, დავწყნარებულიყავი.  რომ გაიგეს, რომ სრულიად მარტო ვმოგზაურობ და თან ეს ჩემი პირველი მოგზაურობაა, ნადვილ გიჟად შემრაცხეს. მერე ტაქსი გააჩერეს და ერთმანეთს გადავეხვიეთ, წარმატებები ვუსურვეთ და დავიშალეთ.


თუმცა ჩემი პირველი დღის თავგადასავლები ამით არ დასრულებულა. როგორც კი ტაქსი დაიძრა და მიმოვიხედე, მივხვდი, რომ ძალიან მწარედ დავიკარგე, ისე რომ ისევ სათავგადასავლო ფილმში მგონია თავი. მივდივრ ბნელ, მიწურებით სავსე ძველ ქალაქში. გზად ხალხი ჩუმდება და ჩურჩულს მაყოლებს. ბოლოს, სადღაც ტუპიკში რომ მოვხვდი, მაშინ უკვე ძალიან შემეშინდა. საიდანღაც მომავალი ერთი ორმეტრიანი ბიჭი დავინახე, ჯერ დავეჭვდი, მაგრამ შემდეგ გამბედაობა მოვიკრიბე და დახმარება ვთხოვე. ამ გიგანტმა, ხელი უხმოდ ჩამკიდა და სასტუმრომდე კარგა მანძილი ასე ხელჩაკიდებულმა მატარა. როცა მადლობის გადახდა დავიწყე, რაღაც ჩაიბურტყუნა, ალბად 'რისი მადლობაო', თავი ჩუმად დამიკრა და გაქრა. 

# 4
სამი დღე ვბოდიალე ალეპოში მარტოდ-მარტო. ბოლოს ძალიან მომბეზრდა ასე ხეტიალი. ორჯერ ავედი ციტადელში, სამჯერ დავარტყი წრე ძველ ქალაქს.



ვიყავი მეჩეთში და პირველად შევიმოსე ნამდვილი მართლმორწმუნე მუსულმანივით. თუმცა ხალხის ყურადრებაც მაინც მივიქციე.

ქუჩაში უფასოდ გამიმასპინძლდნენ ფალაფელით და ამ ფაქტმა ისე გამაკვირვა, რომ დღემდე მახსოვს მისი გემო.. ქალაქის მუზეუმშიც ერთ მოხუც გიდს შევებრალე ეულად რომ დავეხეტებოდი და უფასო ექსკურსია მომიწყო მთელი 2 საათი.

ბოლოს უკვე ბაზრის ლაბირინთბშიც თავაწეული დავდიოდი, იმიტომ კი არა, რომ იქაურ ბინადრებს შევეჩვიე, არა უბრალოდ რამადანი დასრულდა, ფესტივალი დაიწყო და მთელი ბაზარი დაიკეტა-დაცარიელდა, სამაგიეროდ კი ქუჩები აივსო მოზეიმე ხალხით.


ერთადერთი რაც მაწუხებდა პატარა ბავშვები იყვნენ, რომლებმაც სხვა გასართობი ვერ იპოვეს და მე დამსდევდნენ სტვენით და შეძახილებით და სათამაშო იარაღებით ნასროლი ტყვიებით დამალურჯეს!..

პატარა ტერორისტები შევარქვი მე მათ
...
-სად მიდიხარ შემდეგ? -მეკითხება ერთი ავსტრალიელი, ბოლო დრეს შემთხვევით ერთმანეთი რომ აღმოვაჩინეთ ქალაქის ქუჩებში. ისეთი დაბნეული იყო ჩაის დასალევად  შეცდომით ალეპოურ კაცების კლუბში შემიყვანა (!!!)
-პალმირაში - ვპასუხობ მე და თან ნერვიულად ვაკვირდები გვერდით მაგიდებზე კარტის მოთამაშე და ჩილიმის ბოლში გახეულ კაცებს. ისინი კი იცოცხლე, მე დიდი ინტერესით მათვალიერებენ..
-მანდ რა ხდება?
-ყველაზე ლამაზი მზის ამოსვლაა მსოფლიოში! შენ საით მიდიხარ?
-მე დამასკოში მივდივარ და მერე ბოსრაში.
-ბოსრაში რა ხდება?
-ყველაზე დიდი  და კარგად შენახული ამფითეატრია ახლო აღმოსავლეთში!

#4
ფოტოს ვიღებდი და იქაც 'შემომიხტა' კადრში(!!)
გზა ალეპოდან პალმირამდე საინეტერესო იყო და სასიამოვნოც იქნებოდა ჩვენს ახალგაზრდა მძღოლს მთელი გზა ჩემი ჩქმეტის მცდელობაში რომ არ გაეტარებინა. ბოლოს იმდენად შევწუხდი, რომ გურულად შევუკივლე-შევუღრინე. უკან მსხდომ გერმანელ წყვილს შევებრალე და კაცმა ადგილი გამიცვალა. არა და შეხედავდი და სიმპატიური იყო ის ვიღაც მახმუდი, მეც თავით-ფეხებამდე შეფუთული ვიყავი, მაგრამ რას გაიგებ... შეიძლება სწორედ ამას გულისხმობდა ჩემი დაქალი, როცა ამბობდა ველურები არიანო..
თუმცა ბოლოს საქმე იქამდე მივიდა, რომ მეორე დღეს შემთხვევით პალმირაში ქუჩაში დამინახა და ქუჩის მეორე მხარეს გადავიდა. "შევაშინე"! (მეხერხება ზოგადად კაცების შეშინებაც)
იმ დილანდელი შთაბეჭდილებებიდან, ყველაზე მეტად ალბათ ის გრძნობა მახსოვს, რაც ევფრატის გადასვლისას მქონდა. არ ვიცი რატომ, მაგრამ იყო იქ რაღააც, განსხვავებულად ამაღელვებელი.

#5
დილით ადრე მოლას დავასწარი გაღვიძება. ბნელოდა როცა სასტუმროს პირველ სართულზე ჩავედი. მხარზე აპარატი მაქვს გადაკიდებული, ხელში მეგობრის ნათხოვარი შტატივი მიჭირავს. ფეხაკრეფით ჩავიარე კიბეები, ის იყო კარები უნდა გამეღო და გარეთ გავსულიყავი, რომ ტახზე მძინარ ბიჭს გაეღვიძა და გზა გადამიღობა.
-სად მიდიხარ?! ეხლა ღამეა! საშიშია!
-ვიცი რომ ღამეა, მაგრამ მზის ამოსვლას უნდა შევხვდე ნანგრევებში!
-გაგიჟდი?! ჯერ არ გაგიშვებ, ეხლა იქ მარტო რომ მიხვიდე, შეიძლება ვინმემ შეგაშინოს და რაიმე დაგიშავოს!
ბიჭმა ძალით დამსვა ტახტზე და ცხელი ყავაც მომიტანა.
ვწრიალებ, ვცქმუტავ, არ ვიცი როგორ დავუსხლტე... ნანგრევებში მიმეჩქარება... ვიცი, რომ მზის ამოსვლას პალმირას ნაქალაქარში უნდა შეხვდე, ამბობენ რომ ერთ-ერთი საოცარი სანახაობააო. მეჩქარება, ჩემი მასპინძელი კი თავისას არ იშლის და უაზრო კითხვებით გულს მიწყალებს: "მარტო როგორ მოგზაურობ ქალი? საიდან ხარ ასეთი გულადი? რა გინდა მარტო ნანგრევებში, ჩვენ ცხენები გვყავს და ცხენების ტური შეგიძლია საღამოს შეუერთდე..." სწრაფად მივახალე, რომ "არსებობს ასეთი ქვეყანა საქართველო, სადაც ჩემნაირი სულელი გოგონები ცხოვრობენ. რომ ცხენები ძალიან მიყვარს და არაბულ ცხენზე არ ვმჯდარვარ, მაგრამ ტურის არც დრო მაქვს და არც ფული"...
მადლობა გადავუხადე და მისი ისტერიკის მიუხედავად ქუჩაში გავიქეცი.
სიბნელეში ვერ ვიპოვე ნაქალაქარის კარიბჭე და ზედ ღობეზე გადავძვერი.
შტატივი გავშალე და ზედ ფოტოაპარატი დავამაგრე. ქარმა დაუბერა, წააქცია, შტატივი გატყდა.

ცივა!..

ლამისაა ვინანო, რომ არ დავრჩი თბილ სასტუმროში სტუმართმოყვარე არაბ მასპინძელთან და ცხელ ყავასთან..

და მერე ნელ-ნელა ცამ ფერი იცვალა...









ცოტა ხანში მზეც გამოჩნდა..


და ირგვლივ ყველაფერი ვარდისფრად აელვარდა... შემდეგ უკვე ქარის ღმუილიც აღარ მესმოდა, არც მციოდა. უბრალოდ მზე მიხაროდა, მზეს მე ვუხაროდი და გული ლამის ამოვარდნაზე მქონდა..




და ბოლოს, როგორც ფილმებშია, უეცრად მზის ფონზე კადრში მხედარი შემოიჭრა :)


თავიდან გავბრაზდი, კადრი გამიფუჭა! თუმცა შემდეგ ახალგაზრდა ახლოს მოვიდა,  გამიღიმა :  'Tea, Georgia?' იკითხა და ცხენიდან ჩამოხტა.

გამიკვირდა, ვერ ვიცანი.. კი მეთქი.. ეს ცხენი შენო და ლაგამი მომაწოდა. დავიბენი, ვერ გავიგე რა უნდოდა..
"გავიგე ცხენები გიყვარს და დრო და ფული არ გაქვს ტურისთვის, ეს შენ, შეგიძლია აქ ისეირნო !"





ზედმეტია იმის თქმა, თუ როგორი ბედნიერი ვიყავი მაშინ








































ეხლა ისიც არ ვიცი ცოცხალია თუ არა ეს ახალგაზრდა, ჰომსიდან იყო როგორც მახსოვს და ეს ქალაქი კი ლამის მიწასთან გაასწორეს :(.


#6

შემიყვარდა პალმირა. შემიყვარდა მისი ისტორიისა და ზენობიას გამო. მისი მზის და იმ თბილი ფერის გამო, სიცივეშიც რომ გათბობს. უკეთილშობილესი მასპინძლების გამო. იმ სანდომიანი მძღოლი ბედუინის გამო, ტელეფონის ნომერი მხოლოდ იმიტომ, რომ მომცა თუ რაიმე შარს გადაეყარე არ მოგერიდოს ჩემი შეწუხებაო!

შემიყვარდა კლდიდან მზის ჩასვლის ცქერაც, მაშინ როცა ციტადელი წითლად იღებება და ირგვლივ უდაბნოს სილით დაფარული ნანგრევები რაღაცნაირად ნათდება.

.
დილის 10 საათზე უნდა დაგვეტოვებინა პალმირა. ისევ მოლას დავასწარი გაღვიძება, რომ მზეს  დავმშვიდობებოდი. ამჯერად ბიჭმა გამიშვა, იცოდა აზრი არ ჰქონდა ჩემთან კამათს. თუ ვინმემ რამე გითხრას ჩვენი სახელი ახსენეო-დამიბარა.



ვდგევარ ერთ-ერთი კედლის ნანგრევზე მზის ამოსვლით ვტკბები და აპარატს ვაჩხაკუნებ როგორც შემეფერება. გვერდით ბედუინი მოგოგმანდა თავისი აქლემით და ისევ "გამიფუჭეს" კადრი...


და უცებ მესმის ნაცნობი "Hey you!' ..

როგორც აღმოჩნდა, ალეპოში შემხვედრ ავსტრალიელს ისე აღვუწერე პალმირას მზის ამოსვლა, რომელიც მე თვითონაც არ მქონდა ნანახი, რომ გზა გაიმრუდა და ეხლა იდგა ჩემს გვერდით ჩამონგრეულ კედელზე მძინარი და უცქერდა უხმოდ.


 მერე მომიტრიალდა, დიდი მადლობაო და წავიდა...

გაგრძელება იხილით აქ